داربست ساختار سادهای متشکل از تعدادی لوله و بست است که علی رغم ساده بودن، کاربردهای بسیار متنوعی دارد. نوع این داربستها نیز با توجه به همین مورد مصرف انتخاب میشود چرا که در هر پروژه یک نکته و ویژگی خاص مد نظر سازنده است. برای مثال داربستی که برای ساختمانهای مرتفع نصب میشود هم باید بسیار مقاوم و مستحکم باشد هم مهارهایی برای حفاظت از جان افراد داشته باشد. برای ارتفاعهای کم اما گرچه هر دو این نکات باید رعایت شود اما به دلیل آن که خطر کمتری جان افراد را تهدید میکند از داربستهای سادهتر هم استفاده میشود. در ادامه نخست به بررسی قیمت لوله داربست و فاکتورهای اثرگذار بر آن خواهیم پرداخت و در ادامه در مورد 7 مدل متداول این داربستها توضیح خواهیم داد.
قیمت لوله داربست:
لوله داربست عموما در پروژههای ساختمان سازی یا مرمت و بازسازی استفاده میشود به همین دلیل حجم مصرف آن بسیار بالا است. همین عامل باعث شده قیمت لوله داربست و هزینه ی نهایی نصب و جمع آوری آن برای سازندگان اهمیت دو چندان پیدا کند. لوله داربست 14 کیلویی و 17 کیلویی متداولترین سایزها و انواع این لولهها در صنعت و برای ساخت داربست هستند. قیمت لوله داربست 17 کیلویی به دلیل وزن بیشترش بالاتر از نمونه ی 14 کیلویی است اما با توجه به این که این وزن بیشتر در پی ضخامت بالاتر ورق لوله به وجود آمده است و ضخامت بالاتر برابر با مقاومت بیشتر است در پروژههای خیلی بزرگ استفاده از نمونه ضخیمتر ایمنتر خواهد بود. محاسبه ضخامت مناسب لوله داربست و شکل داربست بندی باید پیش از شروع پروژه و با توجه به اندازه و ارتفاع ساختمان انجام بشود.
متداولترین اشکال داربست:
1. داربست تک:
داربستهای تک اغلب برای سنگ تراشی نما و یا آجرچینی در پروژههای عمرانی مورد استفاده قرار می گیرد. مشابه تمامی انواع داربستها از سه بخش اصلی تشکیل شده است. لولههای اصلی که به عنوان پایه به صورت عمودی قرار می گیرد. لولههای افقی که متصل کننده ی این پایههای عمودی به یکدیگر هستند و نهایتا عرشه یا صفحه ی کار که بر روی این لولههای افقی قرار می گیرد. فاصله ی طبقات این نوع داربست باید بین 1.2 تا 1.5 متر باشد.
2. داربست Kwikstage:
از فولاد گالوانیزه برای ساخت این نوع داربست استفاده میشود. نصب و جمع آوری آن ساده و برای هر نوع سازهای با هر ارتفاعی مناسب و کاربردی است چرا که لولههای گالوانیزه و مقاوم با بستهای قفل دار برای ساخت آنها استفاده میشود. به واسطه ی گالوانیزه بودن اجزا، قیمت این نوع داربست کمی بیشتر از نمونههای دیگر است اما بی شک این قیمت بیشتر طی مدت زمان طولانی مصرف جبران میشود.
3. داربست فولادی:
سادهترین و متداولترین شکل داربست است. داربست فلزی تعدادی لوله است که به کمک بست به هم متصل شده اند. مقاومت بسیار خوبی در برایر حرارت ناشی از آتش سوزی دارد و ساختار آن بسیار مقاوم و مستحکم است. در مقایسه با داربست چوبی، قیمت لوله داربست بیشتر است اما به همان نسبت مقاومت بیشتری هم دارد که برای استفاده ی طولانی مدت نکتهای بسیار مهم است.
4. داربست پیش ساخته:
داربست پیش ساخته فرم و گیره هایی است که به همین شکل در بازار به فروش میرسد و نصب نسبتا سادهای دارند. عرشه ی داربستهای پیش ساخته فلزی، یک تکه و قلاب دار است که از طریق همین قلابها به بدنه ی داربست متصل میشود.
5. داربست طره ای:
داربستهای طره ای به دیواره ی بنای اصلی توسط لوله هایی به نام سوزن متصل می شوند. این سوزنها درون حفرههای تعبیه شده درون دیوار قرار می گیرند. گاهی به جای ایجاد حفره درون دیوار این لولهها درون طبقات قرار می گیرد. رعایت تمامی نکات ایمنی در داربستهای طره ای بسیار مهم است. از داربستهای طره ای یا برای ساختمان هایی که دیوارههای بالایی بنای آن در حال ساخت و بازسازی است استفاده میشود یا برای دیوارهایی که فاصله ی خیلی زیادی با زمین ندارند یا در مواقعی که زمین زیر داربست سست بوده و توان تحمل نیروی وارده را ندارد.
6. داربست دوبل:
داربست دوبل یا داربست مستقل برای بناهایی که نمای سنگ دارند مورد استفاده قرار می گیرد. ایجاد حفره در نماهای سنگ و متصل کردن داربست به آن کار دشواری است در این شرایط از داربست دوبل استفاده میشود که متشکل از دو ردیف داربست است و نیازی به اتصال به سازه ی اصلی ندارد. ردیف اول در فاصله ی 20 تا 30 سانتی و ردیف بعدی در فاصله ی 1 متری قرار می گیرد. برای متعادل نگه داشتن داربست از پایه هایی زاویه دار که به زمین متصل شده است استفاده میشود. در کنار تمامی این نکات ایمنی، کیفیت لوله هم نکتهای بسیار مهم است که حتما باید به آن توجه بشود. کیفیت پایین لولهها یا وجود پوسیدگی در آن حتی با رعایت همه ی موارد دیگر میتواند منجر به حوادثی خطرناک و جبران ناپذیر بشود. برای سنجش کیفیت لوله دو راهکار وجود دارد 1.تهیه ی لولهها از مجموعههای قابل اعتماد چون صبا پروفیل 2.همکاری با افراد متخصص
7.داربست معلق:
داربست معلق متفاوتترین نوع داربست است و همان طور که از نام آن نیز پیدا است روی زمین بنا نمیشود و توسط زنجیر از پشت بام بنای اصلی آویزان میشود. عموما در دو حالت از این نوع داربست استفاده میشود اول این که امکان نصب داربست بر روی زمین وجود نداشته باشد دوم ارتفاع سازه بسیار زیاد باشد و نصب داربست مرتفع برای پروژه ی کوتاه مدت منطقی نباشد. این داربستها در امتداد طول ساختمان حرکت کرده و در محل مورد نظر متوقف میشود.
در پایان:
اگر داربست با توجه به نوع پروژه و کاربرد انتخاب بشود هزینه و خطرات احتمالی را به حداقل می رساند. مناسب بودن فضای کار کارگران علاوه بر آن که با ابجاد محیطی راحت و ایمن سرعت انجام کار را افزایش میدهد از نظر مالی هم بسیار به صرفه و مناسب خواهد بود.