برای هر موضوعی یک معیار ثابت و معتبر وجود دارد که آن موضوع خاص بر این اساس سنجیده شده و ارزیابی میشود. مؤسسه اطلاعات علمی یا ISI نیز برای چاپ و انتشار مقالات در مجلههای شناختهشده و مهم، فرم و استانداردهایی را مشخص کرده است. در این محتوا به شرح مواردی می پردازیم که به ما نحوه نوشتن مقاله ISI را آموزش میدهد.
مؤسسه اطلاعات علمی ISI
مؤسسه اطلاعات علمی ISI مرکزی خصوصی است که به منظور ارزیابی مقالات و پژوهشهای مختلف علمی و تحقیقاتی راهاندازی شده است. در واقع مقالات در این مرکز بررسی و ارزیابی شده و اگر با استانداردهای آن هماهنگی داشته باشند، فهرست شده و در یکی از مجلات معتبر دنیا به چاپ میرسند. مؤسس این مرکز، شخصی به نام یوجین گارفیلد است که در سال 1960 این مؤسسه را راهاندازی کرد. در سال 1992 نیز ای به نام تامسون این مرکز را خریداری کرد و از آن پس به نام Thomson Scientific تغییر کرد.
هدف از تأسیس این مؤسسه، افزایش سطح دانش میان علاقهمندان به پژوهش و تحقیق است. پژوهشگران و اندیشمندان میتوانند با استفاده از مقالات علمی که مورد تأیید مؤسسه ISI قرار گرفته، به روش تحقیق، آمارها و نتایج مطلوبی برسند.
هر سال محققین و پژوهشگران بسیاری تلاش میکنند تا به منظور نمایش دستاوردها و تحقیقات خود در مجلات معتبر بینالمللی، امتیازات لازم را از مؤسسه ISI دریافت کنند. همچنین سالانه تعداد بیشماری از مجلهها به بخش ارزیابی ISI میرسند تا مورد تأیید و پذیرش این مؤسسه قرار بگیرند. این نکته قابل ذکر است که از میان صدها مجله تنها حدود 10 درصد از آنها در گزارش استنادی مجلههای علمی، رتبه قابل قبولی کسب میکنند.
در این گزارش، مجلات بر اساس ضریب تأثیرگذاری، امتیاز کسب میکنند و این امتیاز مزیتی ویژه برای سالهای متمادی محسوب نمیشود. به عنوان مثال ممکن است یک مجله که امسال رتبه قابل قبولی به دست آورده است، در سال آینده واجد شرایط این امتیاز و رتبه نباشد.
فعالیتهای مؤسسه ISI
مؤسسه آی اس آی در بخشهای مختلف حقوقی و اقتصادی فعالیت دارد که مباحث علمی نیز بخشی از فعالیت گسترده این مرکز محسوب میشود. آی اس آی مجموعهای بسیار بزرگ است که چندین زیرمجموعه دارد. در خصوص حوزه مقالهها و پژوهشهای علمی باید به دو زیرمجموعه مهم آن یعنی «وب آف کالج» و «وب آف ساینس» اشاره کنیم.
یکی از مهمترین وظایف وب آف کالج، فهرست کردن مجلههای معتبر و مهم جهان است که از آنها به نام مجلات ISI یاد میشود. در واقع در این مجموعه بر اساس فاکتورها و ضریبهای مشخصی، مجلات رتبهبندی شده و در فهرست ISI قرار میگیرند. وب آف ساینس خود زیرمجموعهای از وب آف کالج است و مجلات مختلف را با بهرهگیری از بالاترین ضریبها، حمایت میکند.
ویژگیهای مقاله ISI
انتخاب موضوع
مباحث سطحی و پیشپاافتاده قطعاً انتخاب مناسبی برای موضوع یک مقاله ISI نیستند. انتخاب یک موضوع متفاوت و قابل تأمل، احتمال پذیرش مقاله را چند برابر خواهد کرد. همچنین محققان و پژوهشگران باید به مطالب و موضوعات ذکر شده در مجله مورد نظر خود نیز توجه داشته باشند. موضوع یک مقاله باید با حیطه فعالیت مجلهای که محققان و نویسندگان قصد انتشار مقاله خود در آن را دارند، هماهنگی داشته باشد.
اهداف و شیوه بیان مسئله
هر مقالهای که مورد تأیید ISI قرار میگیرد باید هدفی روشن و شیوهای مناسب برای بیان مسئله داشته باشد. مهمترین موضوع در پژوهشها و تحقیقات مطالعاتی که در نهایت به نوشتن مقاله منجر میشود، مشخص کردن اهداف و بیان مسئله به روشی مناسب است.
ترجمه صحیح و رعایت اصول نگارشی
مقالات در مجلات ISI به صورت انگلیسی چاپ میشوند، به همین جهت ترجمه روان و صحیح زبان انگلیسی اهمیت بسیاری دارد. در کنار ترجمه مناسب، نویسنده مقاله باید تمام اصول و قواعد نگارشی و دستوری را رعایت کند. در واقع ویراستاری یک مقاله برای مورد تأیید قرار گرفتن مؤسسه ISI ضرورت دارد. توجه داشته باشید که هیچ گونه غلط نگارشی، املایی و دستوری در مقالات آی اس آی قابل قبول نبوده و مورد پذیرش قرار نمیگیرد.
ارجاع و استناد
یکی از مهمترین نکات در نحوه نوشتن مقالات آی اس آی، استفاده از استناد است. در حال حاضر روشها و نرمافزارهای مختلفی برای شیوه استناددهی در مقالات وجود دارد. شما میتوانید با استفاده از آنها این کار را به شکلی اصولی انجام دهید. ارجاع و استناد در مقالات، اعتبار و ارزش آنها را افزایش میدهد. نویسندگان و پژوهشگران باید برای هر مبحث و موضوعی که از منبعی خاص برگرفته شده، از روش استناد استفاده کنند.
جمعبندی
یکی دیگر از ویژگیهای مقالات ISI شیوه جمعبندی و نتیجهگیری است. در این بخش نویسنده باید به اهداف کلی تحقیق، دادهها، مراحل مختلف آماری و آزمایشی و... اشاره کرده و از کل مقاله به نتیجهای قابل قبول و یک جمعبندی مناسب برسد. در واقع این بخش تجزیه و تحلیل متغیرها و موضوعات ذکر شده در کل مقاله است.
در آخر نیز نویسنده باید نسبت به اصول و قواعد مجله مربوطه، مقاله خود را تدوین و جمعآوری کرده و برای ارسال آماده کند. هر مجله، استانداردهای نگارشی و ادبی متفاوتی دارد که نویسنده مقاله باید بر آن اساس عمل کند.
انواع مقالات علمی
یکی از مهمترین مؤسسات جهت نوشتن و ثبت مقالات علمی و پژوهشی، مؤسسه ISI است که به شرحی مختصر درباره فعالیت این مرکز پرداختیم. در ادامه به انواع مقالات علمی، اشاره کوتاهی میکنیم.
مقالات ISC
مجموعه ISC نیز همچون مؤسسه ISI با هدف گسترش دانش و تبادل اطلاعات بین اندیشمندان و محققان تأسیس شده است. البته ذکر این نکته نیز الزامی است که مؤسسه ISC به تحقیقات و مقالههای پژوهشگران مسلمان و مراکز علمی اسلامی اختصاص داده شده است. تعداد مجلات معرفی شده توسط این مرکز نسبت به آی اس آی بیشتر بوده و همچنین هزینه چاپ مقالات آن نیز بسیار کمتر خواهد بود.
مقالات SCOPUS
مؤسسه هلندی اسکوپوس در سال 2004 تأسیس شد. در این مرکز، مقالات با موضوعات مشخصی همچون علوم اجتماعی، ادبیات، علوم انسانی، فنی، پزشکی و هنر مورد تأیید قرار میگیرند. مهمترین نکته در این مؤسسه، شناخته شدن آن به عنوان یک پایگاه اطلاعاتی است. در این مرکز محاسبه مقدار استنادات انجام شده به هر مقاله انجام میشود و شما میتوانید از میزان مورد استناد قرار گرفتن یک مقاله مطلع شوید. خلاصه مقاله و منابع موجود نیز از دیگر روشهای استناد در این پایگاه اطلاعاتی هستند.
مقالات علمی- ترویجی، مقالات کنفرانسی و مقالات علمی-پژوهشی نیز از دیگر انواع مقالههای علمی هستند.
نحوه ارزیابی مقالات ISI
همانطور که مطلع هستید مؤسسه ISI برای پذیرش مقالهها و چاپ آنها در مجلات معتبر، فاکتورهای متعددی را در نظر گرفته است.
شاخص فوری
بر اساس این شاخص، مقدار موارد ارجاع داده شده در مقالههایی که به مرحله انتشار رسیدهاند بر تعداد مقالات منتشر شده در سال جاری، تقسیم میشود. هدف از این فاکتور برای ارزیابی مقالات ISI، توجه به نمودار ارجاعات است.
شاخص تأثیرگذار IF
یکی از مهمترین فاکتورها در ارزیابی مجلات ISI ضریب تأثیر است. با توجه به این شاخص در یک بازه زمانی مشخص، تعداد مراجعات و استنادات به مقالات در یک مجله علمی، بررسی میشود. این ضریب به شکلی انجام میشود که میزان ارجاعات به مقالههای منتشر شده در سال جاری که در مرحله ارزیابی قرار دارند بر تعداد مقالات منتشر شده در دو سال، تقسیم میشود. توجه داشته باشید که شیوه محاسبه در این شاخص بر اساس دوره سه ساله انجام میگیرد.
فاکتور نیمه عمر استناد
بر اساس این شاخص باید به سالهای قبل رجوع کرد تا حدود 50 درصد کل ارجاعات مقالهها را به مجله در سال مشاهده نمود. در واقع هر چه این فاکتور نیمه عمر یا نیمه ارجاعات افزایش پیدا کند، بیانگر این موضوع است که ارزش مقالات منتشر شده در مجله با گذشت زمان نیز حفظ شده است. در واقع این مقالات بعد از سالهای متمادی همچنان مورد ارجاع و استناد قرار میگیرند و این امر نقطه مثبتی برای افزایش اعتبار مجله خواهد بود.
در ارزیابی مقالات ISI باید به بخشهای مختلف یک مقاله همچون عنوان یا تیتر، خلاصه یا چکیده مقاله و... توجه کرد. همچنین از ترجمه مقاله نیز نباید غافل شد. ترجمه باید به شکلی انجام شود که از ارزش کیفی مقاله کاسته نشود. بسیاری از مقالات به واسطه ترجمه ضعیف و بیکیفیت رد شده و مورد تأیید قرار نمیگیرند.
نحوه نوشتن مقالات آی اس آی
مقالهها و موضوعات پژوهشی که در مؤسسه اطلاعات علمی تأیید و پذیرش میشوند، دارای فرمت و اصول مشخصی هستند که در ادامه به نحوه نوشتن مقاله isi اشاره میکنیم.
تیتر یا عنوان مقاله
اولین و اصلیترین گزینه در چارچوب نوشتن مقالات آی اس آی، استفاده از تیتر یا عنوانی مختصر و مفید است. در واقع عنوان یک مقاله باید شرح بسیار کوتاهی از موضوع اصلی آن باشد.
خلاصه مقاله
این بخش شرحی کامل اما بسیار مختصر از مقاله را در اختیار خواننده قرار میدهد. در این قسمت شما باید تمام موارد مهم که در محتوای مقاله ذکر میشوند را به صورت مراحل شکلگیری مقاله، عنوان کنید. خلاصه مقاله باید به شکلی باشد که مخاطبان را به خواندن تحقیقات شما ترغیب کند.
کلمات کلیدی
کلمات کلیدی باید با موضوع محتوا ارتباط مستقیمی داشته باشند و به صورت مناسب در کل متن ذکر شوند. کلمات کلیدی به خوانندگان مقاله کمک میکند تا بر اساس موضوع مورد نظر خود، مطالب و مقالات مرتبط را پیدا کرده و از آن استفاده کنند.
مقدمه مقاله آی اس آی
در بخش مقدمه شما باید به سؤالاتی در خصوص چرایی انتخاب موضوع و پرداختن به آن پاسخ دهید. در بخش مقدمه مقاله باید دلیل یا دلایل انتخاب موضوع ذکر شود. همچنین اهمیت موضوع مورد تحقیق، رویکردهای شخصی، روشهای تحقیق و... از دیگر موارد مهم در بخش مقدمه مقالههای آی اس آی هستند.
روش تحقیق در مقاله آی اس آی
یکی از بخشهای سخت و زمانبر مقالههای ISI قسمت روش تحقیق است. با این حال اگر این بخش به خوبی و بر اساس اصول توصیف و نوشته شود، در تقویت بخش نتیجهگیری مقاله مؤثر واقع میشود. همچنین میزان احتمال چاپ مقاله شما را در یک مجله خوب و معتبر افزایش میدهد. در قسمت روش تحقیق، پژوهشگر باید تمام مواردی که در محتوای مقاله استفاده کرده است را ذکر کند.
بخش نتیجه مقاله
این بخش یک نمای کلی بسیار مختصر از کل مقاله است. در واقع این بخش تشابهی با قسمت خلاصه مقاله دارد. در بخش نتیجه مقاله آی اس آی شما باید اهمیت موضوع، نتایج کلی تحقیق، مطالعات انجام شده و تحقیقات و پژوهشهای آینده مرتبط به موضوع را تشریح کنید.
نتیجه گیری و جمع بندی
با توجه به مزایای چاپ مقاله ISI در مجلات معتبر دنیا، شما باید به تمام نکات ریز و درشت نحوه نوشتن مقاله isi و فرایند ثبت و چاپ مقاله، توجه داشته باشید. هر چه مقاله شما محتوای جامع و ارزشمندتری داشته باشد به همان اندازه شانس شما در پذیرش مؤسسه آی اس آی بیشتر خواهد بود. توجه به اصول و چارچوبهای مشخص شده در مقالات ISI مهمترین عامل در موفقیت شما محسوب میشود.