پایگاه استنادی علوم جهان اسلام که به انگلیسی Islamic World Science Citation Center و به مخففISC نامی‌ده می‌شود، سومین پایگاه علمی معتبر جهان است که بنیانش در ایران بنا نهاده شده و شامل بانک اطلاعاتی معتبری از تمام مقالات منتشر شده در مجلات رسمی 57 کشور اسلامی جهان می‌شود. انتشار مقاله در مجلات فهرست ISC از نظر اعتبار و رزومه چیزی از ISI کمتر نیست و به همین دلیل هم بسیاری از محققان و دانشجویان چنین هدفی را دنبال می‌کنند و در پی پاسخ به این سوال هستند که چگونه مقاله ISC بنویسیم؟ به همین خاطر در این مطلب کوتاه قصد داریم درباره تمامی جوانب مقاله نویسی در این پایگاه داده و چگونگی انجام این کار، اطلاعاتی را با شما به اشتراک بگذاریم.
تاریخچه ISC
پیش از آن‌که بدانیم چگونه مقاله ISC بنویسیم، بیایید کمی درباره این پایگاه داده و جایگاه اعتباری آن اطلاعات کسب کنیم. ضرورت وجود یک پایگاه علمی مرجع برای جهان اسلام نخستین بار در سال 1383 توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران «آیت‌الله خامنه‌ای» مطرح گردید و از همان سال توسط وزارت علوم وقت، پایه ریزی انجام این کار، آغاز شد. نخستین پایه‌های این پایگاه علمی در شهریور ماه 1385 به ثبت رسید و نخستین همایش رسمی آن در داخل و خارج از کشور، برگزار شد. در سال 2007 میلادی و در نهمین مجمع عمومی وزاری آموزش و پرورش کشورهای اسلامی در مراکش، این پایگاه داده علمی به ثبت رسید و سپس در نشست وزاری آموزش عالی کشورهای اسلامی در باکو در سال ۲۰۰۸ بود که پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) به طور رسمی مصوب گردیده و در نهایت با موافقت قطعی شورای گسترش وزارت علوم، در سال ۱۳۸۷ این موسسه به طور رسمی شروع به کار کرد.
از آن سال تا به امروز، بیش از 700 هزار مقاله علمی و پژوهشی در این پایگاه داده به ثبت رسیده که توسط 3456 نشریه بین المللی ثبت شده در ISC منتشر گردیده‌اند. امروزه پس از پایگاه علمی ISI که بیش از شصت سال پیش در آمریکا پایه گذاری شد و پایگاه علمی Scopus در هلند، پایگاه علمی ISC سومین پایگاه معتبر علمی در جهان است که می‌توان با قطعیت به مقالات منتشر شده در آن ارجاع کرد و همچنین مجلات موجود در فهرست شورای راهبردی این پایگاه، از جمله مجلات دارای اعتبار در سطح جهانی هستند.
از اهداف پایگاه ISC این است که علاوه بر اطلاع رسانی و گسترش علم و دانش، در مسیر تجزیه و تحلیل معیارهای سنجش ارزش علمی مجلات علمی و پژوهشی کشورهای اسلامی گام بردارد. آنچه ISC انجام می‌دهد این است که اقدام به پذیرش برخی از مجلات معتبر (داخلی و خارجی) در پایگاه داده خود کرده و به صورت مستمر بر کیفیت و رتبه بندی آن‌ها نظارت می‌کند. پایگاه استنادی علوم جهان اسلام یا همان ISC از ابتدای فعالیتش تا به امروز در پی بهبود نظام استنادی کشورهای اسلامی بوده و هست. وظایف این پایگاه عبارتند از:
- تجزیه و تحلیل مجلات علمی‌کشورهای اسلامی
- ارائه فهرست نشریات معتبر
- پوشش زبانی تمامی‌کشورهای اسلامی
- نمایه سازی مقالات و امکان جستجوی سریع و آسان آنان
- توجه جدی به علوم انسانی (تاکیدی بر هدف شکل گیری این پایگاه علمی مستقل)
- معرفی دانشمندان، مقالات و مجلات برتر به طور سالانه
پایگاه ISC مقاله‌هایی به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی را در خود ثبت می‌کند و همانند ISI، سالانه گزارش JCR برای رتبه بندی مجلات و مقاله‌ها را به سه شکل زیر ارائه می‌نماید:
- گزارش‌های استنادی نشریات فارسی: (PJCR) مخفف Persian Journal Citation Report
- گزارش‌های استنادی نشریات عربی: (AJCR) مخفف Arabic Journal Citation Report
- گزارش‌های استنادی نشریات انگلیسی: (EJCR) مخفف English Journal Citation Report
تمامی کسانی که می‌پرسند چگونه مقاله ISC بنویسیم، به خوبی می‌دانند که مزایای انتشار مقاله در این پایگاه، دست کمی از ثبت مقاله در ISI نخواهد داشت. در ادامه درباره مزایای مقاله نویسی در ISC صحبت خواهیم کرد.
مزایای انتشار مقاله در ISC
هرچند که هدف غایی هر محقق و دانشجویی، انتشار مقالات متعدد در پایگاه رتبه اول جهان یعنی ISI است، اما با این حال، انتشار مقاله در ISC نیز می‌تواند مزایای بسیاری برای مولفین به همراه داشته باشد؛ از جمله:
- امکان نوشتن مقاله به زبان فارسی
برای کسانی که به تازگی وارد دنیای مقاله‌نویسی شده‌اند، نوشتن مقاله به زبان انگلیسی، یک چالش محسوب می‌شود و هزینه ترجمه مقاله و اطمینان از صحت ترجمه نیز، دغدغه دیگر این افراد است. امکان چاپ مقاله به زبان فارسی در ISC از جمله مهم‌ترین مزایای این پایگاه علمی است.
- هزینه کمتر برای انتشار مقاله
در مقایسه با هزینه انتشار مقاله در مجلات بین‌المللی و به‌خصوص مجلات معتبر ISI، مقاله نویسی در ISC هزینه کمتری برای مولفین آن خواهد داشت.
- پذیرش ساده‌تر
امکان پذیرش شدن مقاله در پایگاه ISC ممکن است در موضوعات خاصی، ساده‌تر از مجلات دیگر جهان باشد؛ چرا که معیارهای داوری به تبع استانداردهای رتبه بندی مجلات، متفاوت خواهد بود.
- مدت زمان داوری کمتر
مدت زمان داوری در مجلات ISC کمتر از دیگر مجلات معتبر جهان است که از تمام جهان، مقالاتی برای انتشار دریافت می‌کنند. بنابراین زمان انتظار شما برای داوری و رای چاپ مقاله، کوتاه‌تر خواهد بود.
- امتیاز بیشتر در دفاع پایان‌نامه ارشد
در زمان دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد، داشتن مقاله در ISC یک امتیاز مهم محسوب می‌شود.
- تقویت رزومه برای مصاحبه دکتری
از دیگر مزایای نوشتن مقاله در ISC این است که شانس موفقیت در مصاحبه حضوری دکتری را افزایش خواهد دارد.
- تقویت رزومه برای جایگاه علمی
بدون تردید، فارغ از مسئله ادامه تحصیل و یا به دست آوردن شغل، داشتن مقالات متعدد در ISC به افزایش اعتبار و جایگاه علمی شما نزد جوامع علمی و پژوهشگران دیگر خواهد بود. بدین ترتیب، با توجه به همین رزومه، دعوت به همکاری در پروژه‌ها و همایش‌ها نیز، افزایش خواهد یافت.
- تقویت رزومه برای کسب شغل
مزیت دیگری که داشتن مقاله در رزومه برای هر فردی ایجاد خواهد کرد، افزایش شانس در مصاحبه‌های کاری و موفقیت در گرفتن پست‌های بالاتر خواهد بود.
- افزایش حقوق و جایگاه علمی اساتید
داشتن مقاله‌های متعدد در ISC سبب افزایش امتیاز اساتید دانشگاه و به تبع آن، ترقی جایگاه علمی و البته افزایش حقوق و عضویت در هیات علمی دانشگاه و... خواهد شد.
این‌ها تنها برخی از مزایای انتشار مقاله در پایگاه داده ISC است و به همین دلیل هم هست که امروز در این مطلب، در پی این هستیم که چگونه مقاله ISC بنویسم. در ضمن به تمام مزایای فوق، مسئله مزایای ثبت همایش‌های رسمی و مقالاتی که در آن ارائه می‌شود را نیز باید افزود. هر چند که در ISC تنها همایش‌های برگزار شده رسمی در داخل کشور ثبت می‌شود؛ اما همین موضوع نیز می‌تواند برای بسیاری از اساتید و دانشجویان، یک فرصت ایده‌آل برای تقویت رزومه به شمار بیاید.
چگونگی چاپ مقاله در ISC
منظور از چاپ مقاله در ISC در واقع چاپ مقاله در یکی از 3456 مجله فعال و مورد تایید این پایگاه داده است. بنابراین، باید بدانیم که چگونه می‌توانیم به این مجلات دسترسی داشته و در میان آن‌ها، مجله مورد نظر خود را بیابیم. جالب است بدانید که از میان تمامی این مجلات که از 57 کشور مختلف جهان اسلام حضور دارند، 1500 مجله در ایران به چاپ می‌رسد که تمامی آن‌ها مورد تایید کمیسیون نشریات علمی وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
برای نوشتن مقاله در این مجلات و رفتن به فهرست ISC نیاز به انجام مراحل اضافه چندانی نخواهیم داشت. بنابراین اینکه چگونه مقاله ISC بنویسیم، با شیوه نوشتن مقاله در ISI تفاوتی ندارد. یک مقاله استاندارد ISC نیز شامل تمامی‌بخش‌های یک مقاله از جمله:
- عنوان
- چکیده
- کلمات کلیدی
- مقدمه
- مواد و روش‌ها
- نتایج
- بحث
- نتیجه‌گیری
- تقدیر و تشکر
- مراجع و منابع
- ضمایم
خواهد بود و از این نظر، نیاز به یادگیری نکته‌ای بیش از مراحل نوشتن یک مقاله استاندارد نخواهیم داشت. اما اینکه چگونه این مقاله را به ثبت برسانیم، مستلزم تحقیقی مفصل درباره نشریات مربوطه است. تنها یکبار هزینه اشتراک در PJCR باعث می‌شود شما به تمامی گزارش‌های اعتبار سنجی و رتبه بندی مجلات در تمام سال‌های گذشته دسترسی داشته باشید و در آن، به کاوش پیرامون ضریب تاثیر (Impact Factor) ، ضریب آنی (Immediacy Index) و تعیین نیمه عمر (Half-life) مجلات حوزه کاری خود بپردازید. سپس، می‌توانید مجله مورد نظر خود را یافته و درباره استانداردهای چاپ مقاله آن، تحقیق نمایید و ساختار مقاله خود را در همان چارچوب، استاندارد سازی کنید. تمامی فرایندهای دیگر، مانند مراحل انتشار مقاله در دیگر مجلات است و شما در قالب گفته شده، مقاله خود را ارائه می‌کنید و منتظر داوری و نظر شورای تحریریه مجله خواهید بود.
در هر صورت این مهم را فراموش نکنید که سرقت ادبی در تمام پایگاه‌های علمی معتبر جهان، هم برای محققین و مولفین، هم برای اساتید و هم برای نشریات، عواقب ناگواری را در پی خواهد داشت و سبب سلب اعتبار آنان خواهد شد. ISC نیز به این مهم توجه ویژه دارد و استفاده از مقالات موجود در فهرست آنان بدون ارجاع اصولی و استاندارد، دارای تبعات منفی خواهد بود.