یکی از اصلیترین چالشها در پذیرش مقالات توسط ژورنالهای معتبر، نحوه نوشتن مقاله و رعایت اصول نوشتاری و ساختاری در آن است. بسیاری از مقالاتی که امروزه در ژورنالهای مهم به چاپ میرسند، از پایاننامه و تزها استخراج میشوند. به همین علت بسیاری از افراد به دنبال یادگیری روشهایی برای استخراج اصولی مطالب از پایان نامه و شکل دهی آن به عنوان مقاله هستند. در این مقاله نکاتی را در رابطه با نحوه استخراج مقاله از پایان نامه عنوان خواهیم کرد و مباحث مهم در این رابطه را شرح خواهیم داد.
ضرورت تبدیل پایان نامه به مقاله
تبدیل پایان نامه دوران تحصیل در مقاطع مختلف به مقاله، میتواند آغازی بر انتشار تحقیقات باشد به صورتی که بتوان دستاوردهای خود را در اختیار سایرین قرار داد. در واقع با چاپ مقالات در ژورنالهای معتبر جهانی میتوان دست یافتههای خود را منتشر کرد. البته موضوع مورد تحقیق میبایست ارزش چاپ در سطح جهانی را داشته و به نوعی موضوعی بکر و موثر در طی آن دنبال شده باشد. در بسیاری از موارد، انتشار پایان نامه یکی از الزامات دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای پایان برنامه دانشگاهی است. انتشار یافتههای تحقیق یکی از مهمترین راهها برای به اشتراک گذاشتن دادههای تحقیق با جامعه علمی است. با این حال باید در نظر گرفت که ساختار یک مقاله تا حد زیادی با ساختار اصلی تز یا پایان نامه متفاوت است. به همین علت است که یادگیری روشها و نکاتی در رابطه با نحوه استخراج مقاله از پایان نامه ضروری به نظر میرسد.
معمولاً تهیه مقاله از کارهای پایان نامه حداقل به سه دلیل ایده خوبی است: اولاً یافتن مقالات در کنفرانسهای شناخته شده یا مجلات بایگانی برای محققان دیگر بسیار آسانتر است، بنابراین احتمال اینکه کار شما شناخته شود بسیار بیشتر است. دوم، متراکم کردن نتایج خود از یک پایان نامه، که معمولاً در حدود 100 الی 200 صفحه است، به مقالهای که معمولاً 5 تا 25 صفحه است، بسته به جایی که آن را منتشر میکنید، هضم کار شما را برای جامعه مخاطب آسان میکند. تعداد کمی از محققان فعال وقت دارند که یک تز 100 یا 200 صفحهای را مرور کنند. بخش عمدهای از تزها بررسی مفاهیم اساسی و نتایجی است که محققین قبلاً به خوبی از آن آگاه هستند، اما تقریباً هر کس یک ساعت وقت را برای خواندن یک مقاله 5 صفحهای دارد. سوم، تقریباً هیچ کس کار پایان نامه را نمیخواند زیرا در جدول زمانی فارغ التحصیلی اغلب عدم هماهنگی وجود دارد.
تفاوت مقاله و پایان نامه چیست؟
قبل از هر چیز لازم است تا تعریفی از پایان نامه و مقاله ارائه دهیم تا بر اساس آن، تفاوتهای این دو بهتر روشن شوند. در واقع میتوان عنوان کرد که پایان نامه معمولاً یک رساله طولانی است که توسط داوطلب تحصیلات دانشگاهی نوشته میشود. تفاوت کلیدی بین مقاله ژورنالی و پایان نامه این است که مقاله مبتنی بر موضوعات خاص است، در حالی که پایان نامه شامل یک مطالعه عمیق تحت نظارت متخصص است. پایان نامه معمولاً پس از اتمام تحقیقات دانشجو در زمینه خاصی از علاقه وی تحت برنامههایی مانند دکترا، پس از فارغ التحصیلی و غیره نوشته میشود. فصول یا بخشهایی از پایان نامه را میتوان به صورت مقالههای تحقیقاتی منفرد در مجلات معتبر منتشر کرد؛ در صورتی که افراد از نحوه نوشتن مقاله از پایان نامه آگاه باشند. از این رو، یک پایان نامه به عنوان یک سند تایید شده در نظر گرفته میشود و دامنه آن ممکن است بسته به نوع تحقیق انجام شده، متفاوت باشد.
از طرف دیگر، مقالات ژورنالی، نشریاتی شامل مقالات اصلی پژوهشی، مقالات علمی، نقد و بررسی، مطالعات موردی و غیره هستند. برخلاف پایان نامهای که در یک موضوع واحد نوشته شده است، یک مقاله تحقیقاتی ممکن است شامل موضوعات متنوعی باشد. بهعلاوه، بسته به محتوای تحقیق، یک مقاله تحقیقاتی میتواند ظرف چند روز تکمیل شود. در مقابل، تکمیل یک پایان نامه زمان بسیار بیشتری طول میکشد.
یکی از مهمترین نکاتی که باید به آن توجه داشت این است که نوشتن مقاله از پایان نامه صرفاً کار برش و چسباندن مطالب نیست. هدف و قالب پایان نامه یا رساله بسیار متفاوت از مقاله است. در مورد پایان نامه، مخاطب اصلی معمولا ممتحن یا داور است و بنابراین دانشجو باید بتواند داور را نسبت به تسلط بر استدلالها و فنون تحقیق متقاعد نماید. بر همین اساس این امر میتواند پایان نامه را تکراری و پر از جزئیات کند. اما مخاطب اصلی مقالات افرادی هستند که میخواهند در مورد استدلالها و نتایج اطلاعاتی کسب نمایند و در عین حال مطمئن شوند که یافتهها قابل اعتماد و استناد هستند. این امر در واقع موضوع اصلی تفاوت در مقالات و پایان نامهها را بیان میکند.
نکاتی ضروری در تبدیل پایان نامه به مقاله
استخراج مقاله از پایان نامه تا حد زیادی به نحوه انجام کار بستگی دارد. ممکن است نظریهها، روشها یا یافتههای جدیدی وجود داشته باشد که ارزش اشتراک گذاری را دارد و در این میان نقش استاد راهنما برای فرمول بندی مقالات و مطالب به کار برده شده در آن ضروری به نظر میرسد. قبل از نگارش مقاله از پایان نامه، تصمیمات متعددی باید اتخاذ شود تا بر اساس آن بتوان مقاله را به صورت موثر استخراج کرد و به چاپ رسانید. این مراحل عبارتند از:
- تصمیم گیری در مورد نویسنده
- برنامه ریزی مقاله
- انتخاب ژورنال
- نوشتن مقاله
- مرور و اصلاح مقاله قبل از ارسال
در ادامه هر یک از این مواد را به صورت مفصل توضیح خواهیم داد.
- تصمیم گیری در مورد نویسنده: هر شخصی که به عنوان نویسنده مقاله ژورنالی در مقاله آورده میشود، باید کمک قابل توجهی در پیشبرد آن داشته باشد. پس از تعیین افراد لازم است تا ترتیب نام نویسندگان مشخص شود. رشتههای مختلف شیوههای تألیفی مختلفی دارند، به طور مثال در علوم انسانی ابتدا نویسنده اصلی ذکر میشود.
- برنامه ریزی مقاله: یک مقاله در یک ژورنال باید حاوی یک پیام اصلی باشد که میخواهید آن را عنوان کنید. این امر در واقع میتواند جنبه جدیدی از روشی باشد که شما در پایان نامه خود استفاده کردهاید. یک نظریه جدید، یا یک تغییر جالب که در نظریه یا مجموعهای جدید از یافتهها ایجاد کردهاید. سپس تصمیم بگیرید که این کانون اصلی چیست و بعد با توجه به نیاز، یک طرح کلی مقاله ایجاد کنید.
- انتخاب ژورنال: انتخاب ژورنال گام بسیار مهمی در برنامه ریزی مقاله است. ژورنالی که انتخاب میکنید باید خواننده مناسب را هدف قرار دهد، معتبر باشد و برای همتایان شما قابل دسترسی باشد. برای این کار باید سوالات زیر را از خود بپرسید:
- به لیست مرجع خود نگاه کنید. از کدام ژورنالها استفاده کردهاید؟
- سیاستهای تحریریه مجلات مربوطه را مطالعه کنید؛ برخی از آنها محدودتر از بقیه هستند.
- نسخههای قبلی را اسکن کنید. آیا مقالات مشابهی وجود دارند؟
- آیا این یک ژورنال قابل اعتماد است؟
- نوشتن مقاله: در نگارش مقاله از پایان نامه باید به وضوح عنوان کنید که مقاله شما در مورد چه موضوعی است و قصد دارد چه مفهومی را بیان کند. سرانجام از استاد راهنمای خود بخواهید که مقاله را با توجه به مواردی همچون: استفاده از معیارهای بازرسان، بررسی از لحاظ اصول هجی و نگارشی و... مرور کند و اصلاحات مربوطه را روی آن پیاده نماید. همچنین در صورت نیاز از شخص سومی بخواهید تا مقاله را مطالعه کرده و روش نگارش مقاله از پایان نامه را مورد بررسی قرار دهد.
چگونه از پایان نامه، مقاله استخراج کنیم؟
اگرچه پایان نامه و مقاله هر دو بخشهای مشابهی دارند، اما شما نمیتوانید پایان نامه خود را به عنوان یک مقاله تحقیقاتی منتشر کنید. تبدیل پایان نامه به مقاله ژورنالی مراحل متعددی دارد. با این که مقاله بسیار کوتاهتر و مختصرتر از پایان نامه است، اما این امر نمیتواند کپی برداری از پایان نامه را برای نوشتن مقاله توجیه کند. شما باید از دادههای پایان نامه خود به عنوان نقطه شروع نوشتن مقاله استفاده کنید. در نوشتن مقاله از پایان نامه میتوان نکات زیر را مد نظر قرار داد:
- خلاصه مقاله معمولاً کوتاهتر از مقاله است.
- مقدمه در یک پایان نامه استفاده میشود تا نشان دهد شما با ادبیات رشته انتخابی خود آشنا هستید. در یک مقاله تحقیقاتی، مقدمه بسیار کوتاهتر است زیرا فرض بر این است که مخاطب هدف شما با زمینه لازم برای درک کار شما آشنا است. بنابراین مقدمه مقاله شما بیشتر بر روی زمینه سازی برای خروجی دادهها / تحقیقاتی است که میخواهید ارائه دهید.
- بخش نتایج در یک پایان نامه شامل تمام یافتههای شما خواهد بود. برای یک مقاله، نوشتن تمامی این جزئیات بیش از حد است. دادههای این بخش در مقاله باید تنها شامل آنچه شما برای پشتیبانی از مسئله تحقیق یا فرضیه خود نیاز دارید، باشد.
- بحث در مقاله شما بسیار بیشتر از پایان نامه شما خواهد بود.
با در نظرگیری این نکات در استخراج مقاله از پایان نامه میتوان کار را به صورت اصولیتر پیش برد.
نتیجه گیری و جمع بندی
اصول مقاله نویسی از پایان نامه، در واقع مهمترین امر در نوشتن یک مقاله هستند که باید به آن توجه کرد. دانستن منشا تفاوتهای مقاله و پایان نامه نیز میتواند در پیشبرد اهداف مقاله بسیار کمک کننده و حائز اهمیت باشد. توجه به نکات عنوان شده در نوشتن مقالات ژورنالی میتواند نقطه شروعی در نوشتن مقالات باشد.