کاهنده دور کولینگ تاور(speed reducer) قطعه ای در برج خنک کننده می‌باشد که وظیفه اصلی آن کاهش دادن دور موتور فن و انتقال قدرت است. این تجهیز که معمولأ با نام کاهش دور کولینگ تاور شناخته می‌شود در کولینگ تاور هایی با حجم بزرگ و ظرفیت های خیلی بالا بکار می‌رود که به علت چرخش موتور با سرعت بالا کار این قطعه بطور واضح کاهش سرعت خروجی دینام در ورودی پروانه های است. در این مطلب می‌خواهیم به توضیحات کاملی درباره قطعه کاهش دور برج خنک کننده بپردازیم.
یکی از دلایل اصلی استفاده از کاهنده دور برج در کولینگ تاور کاهش سرعت بالای فن ها در هنگام چرخش می‌باشند که این چرخش با سرعت زیاد سبب بوجود آمدن لرزش در کولینگ تاور می‌شود که این دستگاه با کنترل نیروی مقاومتی پروانه دور موتور را کاهش می‌دهد. بازه ای که این دستگاه قادر به تغییر سرعت فن می‌باشد معمولأ بین 700 تا 200 دور بر دقیقه است که شامل تغییر دور موتور را از 1400 می‌شود بطور کلی می‌توان گفت ارتباط مستقیمی با پارامتر سرعت اصلی پروانه می‌باشد. دیگر عوامل وابسته به بازه تغییر دور موتور این دستگاه ظرفیت، نوع کولینگ تاور و قطر فن های بکار رفته نیز می‌توان اشاره کرد که با توجه به این آیتم ها انتقال قدرت در کاهنده دور برج خنک کننده تغییر می‌کند.
به چه دلیل وجود کاهش دور در کولینگ تاور الزامی می‌باشد؟
می‌توان گفت این تجهیز در برج خنک کننده جز یکی از مهمترین و کار آمد ترین اجزا و قطعات بلخصوص در برج های مدار بسته و مدار باز می‌باشد که کار خود را در قسمت های هوادهی و هوارسانی انجام می‌دهد. کاهنده دور کولینگ تاور با طریقه نصب صحیح و اصولی بر طبق استاندارد ها باعث افزایش طول عمر فن ها می‌شود و این عامل یکی از مهمترین ویژگی کاهش دور کولینگ تاور بشمار می‌آید. در برج خنک کننده در هنگام لرزش فن ها فشار بر روی الکترو موتور نیز وارد می‌شود که کاهنده دور کولینگ تاور باعث کاهش فشار وارده بر الکترو موتور می‌شود که این امر سبب طول عمر الکتروموتور نیز می‌گردد. نکته قابل توجهی که لازم به ذکر است اتصال غیر مستقیم پروانه به موتور است که چنین شرایطی از الکتروگیربکس های مخصوصی با نسبت دور معین استفاده می‌گردد.
در تعریفی دیگر می‌توان گفت کاهنده دور کولینگ تاور قطعه ای در جهت کاهش سرعت زاویه چرخش فن های برج خنک کننده تا حد استاندارد در دور مناسب فن یا پروانه می‌باشد. به دلیل قوانین فن ها، هر چه اندازه فن یا پروانه موجود در کولینگ تاور بزرگ تر باشد دارای دور چرخشی و یا سرعت چرخشی کمتری می‌باشد و بر طبق این قانون نسبت قطر پولی فن به فولی پروانه نیز افزایش می‌یابد.
طریقه محاسبه نسبت به دور در سیستم کاهش دور کولینگ تاور
یکی از عواملی که سبب تنظیم سرعت استناندارد دور چرخش فن ها برج خنک کننده می‌شوند کاهش سرعت گیربکسی است که به شکل چرخ دنده های کوچک و بزرگ با اندازه قطر مشخصی باعث کاهش یافتن دور موتور تا حد معینی می‌باشد. بر طبق دانسته ها می‌توان گفت هر فن متناسب با اندازه قطر خارجی و مقدار هوادهی، نیازمند چرخش با سرعت زاویه ای مشخصی می‌باشد که برای رسیدن به دو مورد ذکر شده باید از سیستم انتقال قدرت یا گیربکس با نسبت انتقال مشخص استفاده کرد. فرمول فوق طریقه محاسبه نسبت انتقال در گیربکس و تسمه پولی را نشان می‌دهد:
نسبت انتقال قدرت در سیستم کاهش سرعت برج خنک کننده = سرعت چرخشی موتور تقسیم بر دور پروانه یا فن کولینگ تاور
انواع سیستم کاهش دور یا انتقال قدرت در کولینگ تاور
سیستم انتقال قدرت تسمه و پولی
این کاهش دور برج خنک کن از سه بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول این قطعه شامل فولی یا پولی سر پروانه است که از طرف یک محور، یک بلبرینگ و یک بخش تسمه تشکیل شده است. قسمت دوم این کاهنده پولی سر موتور است که شامل یک قسمت جا شفتی برای اتصال شفت موتور به دستگاه می‌باشد و در آخر قسمت سوم این قطعه از گرید های متفاوت در سایز های مختلف برای انواع سیستم های کاهش دور تسمه در کولینگ تاور بکار برده می‌شود.
سیستم انتقال قدرت دایرکت درایو یا کوپل مستقیم
ما هنگامی و در شرایطی از دایرکت درایو استفاده می‌کنیم که دارای برج هایی با ظرفیت کم هوادهی و به همراه پروانه هایی با قطرهای کوچک و با دور اسمی پروانه بالاتر از 700 دور داشته باشیم که در این مورد الکترو موتور شامل دور پایین بین 700 یا 900 دور می‌باشد. این اتفاق به این معنی می‌باشد که دستگاه از شافت موتور مستقیما جهت چرخش پروانه استفاده می‌کند که در این صورت سرعت گردش پروانه با دور موتور برابر خواهد بود.
سیستم کاهش دور گیربکسی
یکی از مرسوم ترین روش های هوادهی در کولینگ تاور ها به روش انتقال قدرت با گیربکس ها می‌باشد که این گیربکس ها تشکیل شده از دنده هایی از جنس فلز است که دنده کوچک به شاف موتور و دنده بزرگ به هاب پروانه به صورت دائمی متصل می‌باشد. هنگام انتخاب گیربکس باید به دو نکته توجه بسیاری شود، اولین نکته دور نامی فن یا پروانه می‌باشد و دومین نکته مهم دور ورودی موتور و توان موتور گیربکس می‌باشد.
انواع تسمه کاهش دور کولینگ تاور
تسمه های برج خنک کننده بطور کلی در دو نوع دنده دار و ساده تقسیم بندی شده اند. معمولأ تسمه های ساده بطور کلی در دستگاه از تسمه های پولی استفاده بیشتری می‌شود به این دلیل که سرعت دور فن یا پروانه نوع دنده دار پایین است این تسمه نیز کاربردی در سیستم کاهش دور برج خنک کننده ندارد و این تسمه عمومأ در موتور های صنعتی مانند موتور خودرو استفاده بسیاری می‌شود ک هبه نام تسمه تایم معروف است.
قیمت کاهش دور کولینگ تاور
قیمت این قطعه کاهش دور در کولینگ تاور معمولا به آیتم های زیادی بستگی دارد که شامل:
1-نوع بلبرینگ
2- نوع متریال پولی
3- نوع شف
4-قطر پولی
5-قطر شف
6-تعداد شیار های سطح کاهش دهنده و تسمه ها