ترجمه فارسی عنوان مقاله
پشتیبانی تصمیم برای ارزیابی اثرات زیست محیطی : یک روش ترکیبی با استفاده از منطق فازی و پردازش شبکه ای آنالیزی فازی
عنوان انگلیسی
Decision-support for environmental impact assessment: A hybrid approach using fuzzy logic and fuzzy analytic network process
کد مقاله | سال انتشار | تعداد صفحات مقاله انگلیسی |
---|---|---|
6117 | 2009 | 18 صفحه PDF |
منبع
Publisher : Elsevier - Science Direct (الزویر - ساینس دایرکت)
Journal : Expert Systems with Applications, Volume 36, Issue 3, Part 1, April 2009, Pages 5119–5136
فهرست مطالب ترجمه فارسی
خلاصه
کلمات کلیدی
.1 مقدمه
شکل1. فرآیند تصمیم گیری برای ارزیابی تاثیر محیطی
.2 متدولوژیهای پشتیبان تصمیم گیری
چارچوب پشتیبان تصمیم گیری کلی
شکل 2. چارچوب پشتیبانی تصمیم یکپارچه شده برای پروژههای زیرساخت اجتماعی EIA در طول ساخت
.3 منطق فازی: برای اتصال شکاف بین واقعیتها و ارزشها
شکل 3. توابع عضویت مقادیر فازی برای متغیرهای زبانی (a) غلظت CO (b) غلظت SO2 (c) غلظت NO2 (d) غلظت TSP و (e) اهمیت I1
شکل 4. نمایش گرافیکی استدلال فازی
.4 پردازش شبکه ای آنالیزی فازی: برای پیشنهاد پذیرش کلی
جدول 1. اهمیت استانداردها از طریق منطق فازی
شکل 5. تبدیل پذیرش اهمیت (SAT): (a) بکارگیری استانداردها در SAT (b) بکارگیری نگرش خطر تصمیم گیرندگان در پذیرش (c) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 30 است (d) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 40 است (e) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 50 است (f) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 60 است
.5 آنالیز حساسیت
شکل 6. 7 گام برای پردازش شبکهی آنالیزی
.6 کاربرد در پروژهی قطار سریع تایوان
شکل 7. شبکه ی تاثیر
جدول 2. ماتریس تاثیر برای آلودگی آب
جدول 3. ده مجموعه از وزنهای تاثیر استخراج شده و نتایج اجتماع
جدول 4. سوپرماتریس بدون وزن
شکل 8. آنالیز حساسیت برای چارچوی پشتیبانی تصمیم: تغییر قابلیت پذیرش به دلیل شدت کاهش زیرشاخصها (a) با اهمیت استاندارد=30؛ (b) اهمیت استاندارد=40؛ (c) اهمیت استاندارد=50؛ و (d) اهمیت استاندارد=6
.7 نتایج ارزیابی و بحث
.8 استنتاج فازی اهمیتها برای شاخصها
شکل 9. مسیریابی پروژهی قطار سریع تایوان
جدول 5. سوپرماتریس محدود کننده
جدول 6. استنتاج فازی اهمیت آلودگی هوا
جدول 7. استنتاج فازی اهمیت آلودگی آب
جدول 8. ارزیابی نتایج اهمیتها
جدول 9. نتایج SAT تبدیل اهیمتها در قابلیت پذیرش (با نگرش خطر خنثی)
.9 SAT اهمیت در پذیرش
.10 ارزیابی کلی از طریق FANP
شکل 10. توزیع قابلیت پذیرش برای 10 شاخص: از نگرش خطر بسیار خوش بینانه تا بسیار بدبینانه
شکل 11. توزیع های قابلیت پذیرش کلی برای پروژهی THSR: از نگرشهای ریسک بسیار خوش بینانه تا بسیار بدبینانه
.11 آنالیز خوشه ای
شکل 12. ارزیابی خوشه ای ارزیابی نتایج برای PIWM
.12 نتیجه گیری
ضمیمه ی A. منطق فازی
ضمیمه ی B: روش برنامهنویسی اولویت فازی (Mikhailov & Madan,
کلمات کلیدی
.1 مقدمه
شکل1. فرآیند تصمیم گیری برای ارزیابی تاثیر محیطی
.2 متدولوژیهای پشتیبان تصمیم گیری
چارچوب پشتیبان تصمیم گیری کلی
شکل 2. چارچوب پشتیبانی تصمیم یکپارچه شده برای پروژههای زیرساخت اجتماعی EIA در طول ساخت
.3 منطق فازی: برای اتصال شکاف بین واقعیتها و ارزشها
شکل 3. توابع عضویت مقادیر فازی برای متغیرهای زبانی (a) غلظت CO (b) غلظت SO2 (c) غلظت NO2 (d) غلظت TSP و (e) اهمیت I1
شکل 4. نمایش گرافیکی استدلال فازی
.4 پردازش شبکه ای آنالیزی فازی: برای پیشنهاد پذیرش کلی
جدول 1. اهمیت استانداردها از طریق منطق فازی
شکل 5. تبدیل پذیرش اهمیت (SAT): (a) بکارگیری استانداردها در SAT (b) بکارگیری نگرش خطر تصمیم گیرندگان در پذیرش (c) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 30 است (d) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 40 است (e) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 50 است (f) SAT برای اهمیت استاندارد برابر 60 است
.5 آنالیز حساسیت
شکل 6. 7 گام برای پردازش شبکهی آنالیزی
.6 کاربرد در پروژهی قطار سریع تایوان
شکل 7. شبکه ی تاثیر
جدول 2. ماتریس تاثیر برای آلودگی آب
جدول 3. ده مجموعه از وزنهای تاثیر استخراج شده و نتایج اجتماع
جدول 4. سوپرماتریس بدون وزن
شکل 8. آنالیز حساسیت برای چارچوی پشتیبانی تصمیم: تغییر قابلیت پذیرش به دلیل شدت کاهش زیرشاخصها (a) با اهمیت استاندارد=30؛ (b) اهمیت استاندارد=40؛ (c) اهمیت استاندارد=50؛ و (d) اهمیت استاندارد=6
.7 نتایج ارزیابی و بحث
.8 استنتاج فازی اهمیتها برای شاخصها
شکل 9. مسیریابی پروژهی قطار سریع تایوان
جدول 5. سوپرماتریس محدود کننده
جدول 6. استنتاج فازی اهمیت آلودگی هوا
جدول 7. استنتاج فازی اهمیت آلودگی آب
جدول 8. ارزیابی نتایج اهمیتها
جدول 9. نتایج SAT تبدیل اهیمتها در قابلیت پذیرش (با نگرش خطر خنثی)
.9 SAT اهمیت در پذیرش
.10 ارزیابی کلی از طریق FANP
شکل 10. توزیع قابلیت پذیرش برای 10 شاخص: از نگرش خطر بسیار خوش بینانه تا بسیار بدبینانه
شکل 11. توزیع های قابلیت پذیرش کلی برای پروژهی THSR: از نگرشهای ریسک بسیار خوش بینانه تا بسیار بدبینانه
.11 آنالیز خوشه ای
شکل 12. ارزیابی خوشه ای ارزیابی نتایج برای PIWM
.12 نتیجه گیری
ضمیمه ی A. منطق فازی
ضمیمه ی B: روش برنامهنویسی اولویت فازی (Mikhailov & Madan,
ترجمه کلمات کلیدی
پشتیبانی تصمیم گیری -
منطق فازی -
فرایند تحلیل شبکه ای فازی -
نگرش ریسک -
ارزیابی اثرات زیست محیطی
کلمات کلیدی انگلیسی
ترجمه چکیده
تصمیم گیری براساس موافقت ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) یک فرآیند پیچیده ی چند بعدی است، زیرا که آن تنها واقعیت های علمی را در نظر نمی گیرد و بازتاب کننده ی ارزش های فردی نیز می باشد. استفاده از روش های پشتیبان تصمیم گیری برای متعادل سازی واقعیت ها و ارزش ها می تواند برای تصمیم گیرنده ها سودمند باشد. در این مقاله تلاش شده است که یک چارچوب پشتیبان تصمیم گیری یکپارچه سازی شده پیشنهاد داده شود که از منطق فازی برای دستکاری فردیت بعنوان تصمیم گیرنده ها برای ارزیابی و تخمین واقعیت ها و ارزش ها، تغییر پذیرش اهمیت برای بکارگیری از استانداردها و نگرش ریسک تصمیم گیرنده ها در فرآیند تصمیم گیری، و هم چنین از پردازش شبکه ای آنالیزی فازی برای مدیریت وابستگی های فاکتورهای محیطی و پیشنهاد یک پذیرش کلی استفاده شده است. در نهایت روش پیشنهادی به EIAهای پروژه ی ساخت اعمال می شود، که این در یک مطالعه موردی در رابطه با پروژه ی قطار سریع تایوان آزمایش شده است.
ترجمه مقدمه
ارزیابی تاثیر زیست محیطی (EIA) می تواند بعنوانی یک شناسایی و ارزیابی سیستماتیک از تاثیرهای بالقوه از پروژه، برنامه یا اقدام های قانون گذاری برای عناصر بیولوژیکی، فرهنگی، شیمی-فیزیکی محیط کلی تعریف شود (Canter,1996). پردازش EIA اساسا شامل محدوده بندی ، مطالعه شرایط اولیه، شناسایی اثرات بالقوه، پیش بینی اثرات قابل توجه و ارزیابی آنها است (Shepard, 2005). محدوده بندی شامل تعیین عناصری است که باید در EIA باشند و جایگزین ها باید در نظر گرفته شوند. یک شرط اساسی، یعنی محیط موجود، بعنوان محک در نظر گرفته می شود که توسط آن شرایط آینده ی جایگزین های پروژه مقایسه می شوند. در دوره های متفاوت، متدولوژی های متفاوتی برای شناسایی تاثیرات روی شرط اساسی بکار گرفته شده اند که شامل اد هاک ، پوشش، چک لیست، ماتریس، و روش های شبکه است. هدف تخمین تاثیر پیش بینی تاثیرات یک تاثیر شناسایی شده از طریق روش هایی مانند قضاوت فردیت، مطالعات موردی، مدل های ریاضی کمی، مدل های آماری، مدل های آزمایشی است. وقتی یک تاثیر تخمین زده می شود، لازم است که اهمیت آن روی تاثیرهای زیست محیطی ارزیابی بشود. در نهایت تصمیم گیرنده ها باید تصمیم بگیرند که طرح را بپذیرند یا خیر. تصمیم گیری براساس موافقت گزارش های EIA یک فرآیند پیچیده و چند بعدی است و این به دلیل در نظر گرفتن واقعیت های علمی (زیست محیطی، تاثیرات بوم شناسی و اجتماعی) و هم چنین ارزش های فردی (اولویت، قضاوت، نگرانی ها) است. شکل 1 یک فلوچارت از پردازش EIA را ترسیم نموده است که در آن استفاده از روش های تصمیم گیری برای متعادل سازی ارزش ها و واقعیت ها می تواند برای تصمیم گیرنده ها سودمند باشد. در این مقاله چندین روش پشتیبانی تصمیم پیشنهاد شده است. در میان آنها دو دسته از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشند. استفاده از پردازش سلسله ای آنالیزی (AHP) (Saaty, 1990) و انواع آن اولین دسته ی قابل توجه می باشند و این به دلیل قابلیت آنها در ساده سازی تصمیم گیری چند معیاره است. برای مثال Tsamboulas و Mikroudis (2000) AHP را با روش های آنالیز کم هزینه برای توسعه ی ارزیابی کلی تاثیرات ابتکارات حمل و نقل در مناطق مختلف جغرافیایی و دوره های زمانی، ترکیب کرده اند. Ong، Koh و Nee (2001) از روش AHP برای تعیین تاثیرات زیست محیطی روش های پردازش مواد با استنتاج یک امتیاز زیست محیطی تنها بر اساس بکارگیری پردازش برای هر یک از محصولات و یا جایگزین های ارزیابی شده، استفاده کرده اند. به منظور مقایسه ی سه توسعه ی صنعتی جایگزین بزرگ به صورت منظم، Sólnes برای محاسبه ی شاخص کیفیت زیست محیطی هر کدام AHP را اعمال کرده است. Ramanathan (2011) از AHP برای ارزیابی تاثیرات زیست محیطی استفاده کرده است. Tesfamariam و Sadiq (2006) AHP فازی را برای کار با انتخاب مایع حفاری / گل حفاری برای عملیات نفت و گاز دریایی استفاده کرده است، که نگرش ریسک تصمیم-گیرنده و اطمینان مربوط را برای تخمین مقایسه های جفتی در نظر می گیرد. Srdjevic (2007) یک متدولوژی برای ترکیب تصمیم گیری چند معیاره و تئوری انتخاب اجتماعی در یک فرآیند تصمیم گیری گروهی را پیشنهاد داده است و از آن برای انتخاب ایده آل ترین و بلند مدت ترین برنامه ی مدیریت آب استفاده کرده است. Brent، Rogers، Ramabitsa-Siimane، و Rohwer (2007) روی کاربرد روش AHP در زمینه ی توسعه ی پایدار به منظور بهینه سازی و بکارگیری سیستم های مدیریت زباله-های بهداشتی در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه کار کرده اند. Liu (2007) یکپارچه سازی جدید از منطق فازی و AHP فازی را طرح کرده است که برای انجام ارزیابی پایداری زیست محیطی در 146 کشور است. پردازش شبکه ای آنالیزی (ANP) محدودیت استقلال ذاتی در AHP را از بین می برد، به طوری که چندین محقق توانسته اند ویژگی وابستگی عوامل محیطی را مدیریت کنند. به عنوان مثال، طبق داده های مربوط به پوشش زمینی، جمعیت، جاده ها، جریان ها، آلودگی هوا و توپوگرافی منطقه میانی اقیانوس اطلس ایالات متحده، Tran، Gregory، O'Neill و Smith (2004) یک ارزیابی محیطی یکپارچه انجام دادند، با ترکیب تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی و ANP. Cheng و Li (2005) استفاده از ANP را برای توسعه یک مدل تصمیم برای ارزیابی اثرات نامطلوب محیط زیستی طرح های جایگزین معرفی کردند. با وجودی که Mikhailov و Madan (2003) یک فرایند فازی از ANP به نام فرایند شبکه های تحلیلی فازی (FANP) پیشنهاد کرده اند که به وزن های فازی امکان مقابله با تصمیم گیری های غیرمستقیم انسانی را می دهد، اما هنوز مقاله ی در رابطه با استفاده ی FANP ارزیابی تاثیرات زیست محیطی ارائه نشده است. دسته ی دوم از روش منطق فازی برای استخراج اثرات زیست محیطی یا اهمیت آن بهره می گیرد. به عنوان مثال، Borri، Concilio و Conte (1998) یک روش مبتنی بر قانون فازی برای ارزیابی محیط زیست ارائه دادند که یک ابزار قوی برای مقابله مستقیم با مدل های زبانی تفسیر انسانی از سیستم های زیست محیطی است. Van der Werf و Zimmer (1998) و Roussel، Cavelier و Van der Werf (2000) تلاش کرده اند تا از سیستم های خبره ی فازی برای محاسبه شاخص «Ipest» استفاده کنند که نشان دهنده ادراک خبره از تاثیر احتمالی زیست محیطی بالقوه ی کاربرد حشره کش در مزرعه است. Marusich و Wilkinson (2001) دو مورد EIA با منطق فازی را انجام دادند و نتیجه گرفتند که تجزیه و تحلیل منطق فازی می تواند سهم ارزشمندی در ارزیابی محیطی پروژه های پیچیده داشته باشد، اما در مورد پروژه های ساده مزایای قابل توجهی ندارد.
شکل1. فرآیند تصمیم گیری برای ارزیابی تاثیر محیطی
González، Adenso-Díaz و González-Torre (2002) از منطق فازی برای اجتناب از نیاز به دانش جامع زیست محیطی و داده های بسیار دقیق برای پیاده سازی ارزیابی استفاده کرده اند، بنابراین ارزیابی چرخه عمر برای شرکت های کوچک و متوسط کاربردی تر می شود. Siqueira Campos Boclin و Mello (2006) از یک رویکرد محاسباتی منطقی فازی برای متغیرهای فازی و قطعی استفاده کرده اند و نتیجه هایی از شاخص های سیستماتیک و نیز شاخص های موضوعی محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را ایجاد کرده اند. پس از بررسی این مقالات مرتبط، سه ویژگی EIA زیر را شرح می دهیم.
• وابستگی میان فاکتورهای محیطی: عوامل محیطی در EIA می توانند تقریبا به سه دسته تقسیم شوند: آلودگی محیط زیست، تغییرات زیست محیطی و اختلالات اقتصادی و اجتماعی. تحولات جامعه بشری و اقتصاد باعث ایجاد آلودگی محیط زیست می شود که موجب تغییرات بیشتر در محیط زیست می شود. با این حال، آلودگی محیط زیست و تخریب محیط زیست نیز به طور فزاینده ای بر پیشرفت اجتماعی و اقتصادی انسان اثر می گذارد. این عوامل محیطی به وضوح متضاد هستند؛ به عنوان مثال، آنها می توانند تا حدی به یکدیگر متکی باشند. در این مقاله "وابستگی" مترادف با "نفوذ" است.
• فردیت در EIA: سه منبع فردیت در EIA از برآورد میزان نسبی عوامل محیطی، ارزیابی اثرات ناشی از یک پروژه و ترکیب نگرش ریسک تصمیم گیرنده (تحمل) حاصل می شود. همه به توازن تحولات اقتصادی، ریسک زیست محیطی و ارزش های اجتماعی مربوط می شوند که در آن قضاوت ذهنی قابل توجهی لازم است زیرا خبره ها نیز علاوه بر ارزش های سیاسی و پذیرش اجتماعی نقش مهمی دارند. بنابراین، فردیت در EIA اجتناب ناپذیر است، همان طور که Kontic (2000) بیان کرد: "تأثیر سیستم های ارزش شخصی و باورها هنگام ایجاد یک ارزیابی و تفسیر خبره اجتناب ناپذیر است (ص 431)".
• عدم دقت همراه با فردیت: عدم دقت از ماهیت کیفی تفکر انسان حاصل می شود. در EIA، مفاهیم، ارزش ها و قضاوت ها معمولا به عنوان اصطلاحات زبان شناختی بیان می شوند که ذاتا نامشخص، مبهم، مبهم یا فازی هستند.
برای در نظر گرفتن این سه خصوصیت EIA به طور همزمان، این مطالعه با هدف ارائه یک چارچوب پشتیبانی تصمیم یکپارچه که منطق فازی و پردازش شبکه ای تحلیلی فازی را برای کمک به تصمیم گیرندگان در EIA ترکیب می کند، پیشنهاد می کند. علاوه بر این، این چارچوب نگرش ریسک تصمیم گیرندگان را نیز در نظر می گیرد. به طور خاص، این مطالعه به دنبال ارزیابی تاثیرات محیطی از نظر روش های پشتیبانی تصمیم گیری زیر است (شکل1 دیده شود):
_ تئوری مجموعه فازی برای مدل سازی عدم دقت ذهنی،
_ منطق فازی (FL) برای دستکاری فردیت به عنوان تصمیم گیرندگان در متعادل سازی حقایق و ارزش ها،
_ تغییر پذیرش اهمیت (SAT) برای ترکیب استانداردها و رویکردهای تصمیم گیرندگان در فرآیند تصمیم گیری،
_ پردازش شبکه ای تحلیلی فازی (FANP) برای مدیریت وابستگی ها در میان عوامل محیطی و پذیرش کلی این پیشنهاد.
ارزیابی تاثیر زیست محیطی (EIA) می تواند بعنوانی یک شناسایی و ارزیابی سیستماتیک از تاثیرهای بالقوه از پروژه، برنامه یا اقدام های قانون گذاری برای عناصر بیولوژیکی، فرهنگی، شیمی-فیزیکی محیط کلی تعریف شود (Canter,1996). پردازش EIA اساسا شامل محدوده بندی ، مطالعه شرایط اولیه، شناسایی اثرات بالقوه، پیش بینی اثرات قابل توجه و ارزیابی آنها است (Shepard, 2005). محدوده بندی شامل تعیین عناصری است که باید در EIA باشند و جایگزین ها باید در نظر گرفته شوند. یک شرط اساسی، یعنی محیط موجود، بعنوان محک در نظر گرفته می شود که توسط آن شرایط آینده ی جایگزین های پروژه مقایسه می شوند. در دوره های متفاوت، متدولوژی های متفاوتی برای شناسایی تاثیرات روی شرط اساسی بکار گرفته شده اند که شامل اد هاک ، پوشش، چک لیست، ماتریس، و روش های شبکه است. هدف تخمین تاثیر پیش بینی تاثیرات یک تاثیر شناسایی شده از طریق روش هایی مانند قضاوت فردیت، مطالعات موردی، مدل های ریاضی کمی، مدل های آماری، مدل های آزمایشی است. وقتی یک تاثیر تخمین زده می شود، لازم است که اهمیت آن روی تاثیرهای زیست محیطی ارزیابی بشود. در نهایت تصمیم گیرنده ها باید تصمیم بگیرند که طرح را بپذیرند یا خیر. تصمیم گیری براساس موافقت گزارش های EIA یک فرآیند پیچیده و چند بعدی است و این به دلیل در نظر گرفتن واقعیت های علمی (زیست محیطی، تاثیرات بوم شناسی و اجتماعی) و هم چنین ارزش های فردی (اولویت، قضاوت، نگرانی ها) است. شکل 1 یک فلوچارت از پردازش EIA را ترسیم نموده است که در آن استفاده از روش های تصمیم گیری برای متعادل سازی ارزش ها و واقعیت ها می تواند برای تصمیم گیرنده ها سودمند باشد. در این مقاله چندین روش پشتیبانی تصمیم پیشنهاد شده است. در میان آنها دو دسته از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشند. استفاده از پردازش سلسله ای آنالیزی (AHP) (Saaty, 1990) و انواع آن اولین دسته ی قابل توجه می باشند و این به دلیل قابلیت آنها در ساده سازی تصمیم گیری چند معیاره است. برای مثال Tsamboulas و Mikroudis (2000) AHP را با روش های آنالیز کم هزینه برای توسعه ی ارزیابی کلی تاثیرات ابتکارات حمل و نقل در مناطق مختلف جغرافیایی و دوره های زمانی، ترکیب کرده اند. Ong، Koh و Nee (2001) از روش AHP برای تعیین تاثیرات زیست محیطی روش های پردازش مواد با استنتاج یک امتیاز زیست محیطی تنها بر اساس بکارگیری پردازش برای هر یک از محصولات و یا جایگزین های ارزیابی شده، استفاده کرده اند. به منظور مقایسه ی سه توسعه ی صنعتی جایگزین بزرگ به صورت منظم، Sólnes برای محاسبه ی شاخص کیفیت زیست محیطی هر کدام AHP را اعمال کرده است. Ramanathan (2011) از AHP برای ارزیابی تاثیرات زیست محیطی استفاده کرده است. Tesfamariam و Sadiq (2006) AHP فازی را برای کار با انتخاب مایع حفاری / گل حفاری برای عملیات نفت و گاز دریایی استفاده کرده است، که نگرش ریسک تصمیم-گیرنده و اطمینان مربوط را برای تخمین مقایسه های جفتی در نظر می گیرد. Srdjevic (2007) یک متدولوژی برای ترکیب تصمیم گیری چند معیاره و تئوری انتخاب اجتماعی در یک فرآیند تصمیم گیری گروهی را پیشنهاد داده است و از آن برای انتخاب ایده آل ترین و بلند مدت ترین برنامه ی مدیریت آب استفاده کرده است. Brent، Rogers، Ramabitsa-Siimane، و Rohwer (2007) روی کاربرد روش AHP در زمینه ی توسعه ی پایدار به منظور بهینه سازی و بکارگیری سیستم های مدیریت زباله-های بهداشتی در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه کار کرده اند. Liu (2007) یکپارچه سازی جدید از منطق فازی و AHP فازی را طرح کرده است که برای انجام ارزیابی پایداری زیست محیطی در 146 کشور است. پردازش شبکه ای آنالیزی (ANP) محدودیت استقلال ذاتی در AHP را از بین می برد، به طوری که چندین محقق توانسته اند ویژگی وابستگی عوامل محیطی را مدیریت کنند. به عنوان مثال، طبق داده های مربوط به پوشش زمینی، جمعیت، جاده ها، جریان ها، آلودگی هوا و توپوگرافی منطقه میانی اقیانوس اطلس ایالات متحده، Tran، Gregory، O'Neill و Smith (2004) یک ارزیابی محیطی یکپارچه انجام دادند، با ترکیب تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی و ANP. Cheng و Li (2005) استفاده از ANP را برای توسعه یک مدل تصمیم برای ارزیابی اثرات نامطلوب محیط زیستی طرح های جایگزین معرفی کردند. با وجودی که Mikhailov و Madan (2003) یک فرایند فازی از ANP به نام فرایند شبکه های تحلیلی فازی (FANP) پیشنهاد کرده اند که به وزن های فازی امکان مقابله با تصمیم گیری های غیرمستقیم انسانی را می دهد، اما هنوز مقاله ی در رابطه با استفاده ی FANP ارزیابی تاثیرات زیست محیطی ارائه نشده است. دسته ی دوم از روش منطق فازی برای استخراج اثرات زیست محیطی یا اهمیت آن بهره می گیرد. به عنوان مثال، Borri، Concilio و Conte (1998) یک روش مبتنی بر قانون فازی برای ارزیابی محیط زیست ارائه دادند که یک ابزار قوی برای مقابله مستقیم با مدل های زبانی تفسیر انسانی از سیستم های زیست محیطی است. Van der Werf و Zimmer (1998) و Roussel، Cavelier و Van der Werf (2000) تلاش کرده اند تا از سیستم های خبره ی فازی برای محاسبه شاخص «Ipest» استفاده کنند که نشان دهنده ادراک خبره از تاثیر احتمالی زیست محیطی بالقوه ی کاربرد حشره کش در مزرعه است. Marusich و Wilkinson (2001) دو مورد EIA با منطق فازی را انجام دادند و نتیجه گرفتند که تجزیه و تحلیل منطق فازی می تواند سهم ارزشمندی در ارزیابی محیطی پروژه های پیچیده داشته باشد، اما در مورد پروژه های ساده مزایای قابل توجهی ندارد.
شکل1. فرآیند تصمیم گیری برای ارزیابی تاثیر محیطی
González، Adenso-Díaz و González-Torre (2002) از منطق فازی برای اجتناب از نیاز به دانش جامع زیست محیطی و داده های بسیار دقیق برای پیاده سازی ارزیابی استفاده کرده اند، بنابراین ارزیابی چرخه عمر برای شرکت های کوچک و متوسط کاربردی تر می شود. Siqueira Campos Boclin و Mello (2006) از یک رویکرد محاسباتی منطقی فازی برای متغیرهای فازی و قطعی استفاده کرده اند و نتیجه هایی از شاخص های سیستماتیک و نیز شاخص های موضوعی محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را ایجاد کرده اند. پس از بررسی این مقالات مرتبط، سه ویژگی EIA زیر را شرح می دهیم.
• وابستگی میان فاکتورهای محیطی: عوامل محیطی در EIA می توانند تقریبا به سه دسته تقسیم شوند: آلودگی محیط زیست، تغییرات زیست محیطی و اختلالات اقتصادی و اجتماعی. تحولات جامعه بشری و اقتصاد باعث ایجاد آلودگی محیط زیست می شود که موجب تغییرات بیشتر در محیط زیست می شود. با این حال، آلودگی محیط زیست و تخریب محیط زیست نیز به طور فزاینده ای بر پیشرفت اجتماعی و اقتصادی انسان اثر می گذارد. این عوامل محیطی به وضوح متضاد هستند؛ به عنوان مثال، آنها می توانند تا حدی به یکدیگر متکی باشند. در این مقاله "وابستگی" مترادف با "نفوذ" است.
• فردیت در EIA: سه منبع فردیت در EIA از برآورد میزان نسبی عوامل محیطی، ارزیابی اثرات ناشی از یک پروژه و ترکیب نگرش ریسک تصمیم گیرنده (تحمل) حاصل می شود. همه به توازن تحولات اقتصادی، ریسک زیست محیطی و ارزش های اجتماعی مربوط می شوند که در آن قضاوت ذهنی قابل توجهی لازم است زیرا خبره ها نیز علاوه بر ارزش های سیاسی و پذیرش اجتماعی نقش مهمی دارند. بنابراین، فردیت در EIA اجتناب ناپذیر است، همان طور که Kontic (2000) بیان کرد: "تأثیر سیستم های ارزش شخصی و باورها هنگام ایجاد یک ارزیابی و تفسیر خبره اجتناب ناپذیر است (ص 431)".
• عدم دقت همراه با فردیت: عدم دقت از ماهیت کیفی تفکر انسان حاصل می شود. در EIA، مفاهیم، ارزش ها و قضاوت ها معمولا به عنوان اصطلاحات زبان شناختی بیان می شوند که ذاتا نامشخص، مبهم، مبهم یا فازی هستند.
برای در نظر گرفتن این سه خصوصیت EIA به طور همزمان، این مطالعه با هدف ارائه یک چارچوب پشتیبانی تصمیم یکپارچه که منطق فازی و پردازش شبکه ای تحلیلی فازی را برای کمک به تصمیم گیرندگان در EIA ترکیب می کند، پیشنهاد می کند. علاوه بر این، این چارچوب نگرش ریسک تصمیم گیرندگان را نیز در نظر می گیرد. به طور خاص، این مطالعه به دنبال ارزیابی تاثیرات محیطی از نظر روش های پشتیبانی تصمیم گیری زیر است (شکل1 دیده شود):
_ تئوری مجموعه فازی برای مدل سازی عدم دقت ذهنی،
_ منطق فازی (FL) برای دستکاری فردیت به عنوان تصمیم گیرندگان در متعادل سازی حقایق و ارزش ها،
_ تغییر پذیرش اهمیت (SAT) برای ترکیب استانداردها و رویکردهای تصمیم گیرندگان در فرآیند تصمیم گیری،
_ پردازش شبکه ای تحلیلی فازی (FANP) برای مدیریت وابستگی ها در میان عوامل محیطی و پذیرش کلی این پیشنهاد.