اثرات روانی مدیریت استرس بر روی زنان بعد از طلاق

چکیده

کليدواژگان

1. مقدمه 

2. متد

2.1 روش ها و شرکت کنندگان 

جدول 1. جلسات آموزشی و شرح آنها 

2.2 اندازه گیری 

2.2.1. پرسشناه سلامت عمومی (GHQ) 

3. نتایج

جدول 2. میانگین و انحراف استاندارد در گروه تجربی و کنترل در مراحل پیش آزمایش، آزمایش و پیگیری. 

4. بحث و بررسی

مداخلات روانشناختی ممکن است سلامت روانی زنان را بعد از طلاق بهبود ببخشد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثربخشی آموزشی گروهی شناختی رفتاری (CBSM) بر بهبود سلامت روان زنان بعد از طلاق می باشد. این مطالعه طرحی نیمه تجربی همراه با آزمون پیش-پست و مراحل پیگیری می باشد. نمونه شامل 24 زنی می باشد که طلاق گرفته اند که به طور تصادفی به دو گروه کنترلی (n=21) و آزمایشی اختصاص داده می شوند. گروه تجربی 8 جلسه 2 ساعته در هفته با موضوع مدیریت استرس را تجربه می کنند. پس از مداخله روانی، امتیازات گروه تجربی افزایش چشم گیری در مقایسه با گروه کنترلی (P<0.05) داشته است. بنابراین، این نتایج نشان میدهند که مدیریت استرس به عنوان بخش مهمی از درمان در نظر گرفته می شود.

استرس یک پدیده چندبعدی است که روی رابطه پویای موجود بین فرد و محیط متمرکز است. باید توجه داشت که اندازه مشخصی از استرس می تواند عملکرد فرد را بهبود بخشد و بازدهی وی را افزایش بدهد. شواهد نشان می دهند که بیشتر موفقیت های انسانی در شرایط پراسترسی ایجاد شده است، اما میزان بالای استرس می تواند پیامدهایی مانند بیماری های روحی و جسمی، اختلالات خواب، بی حوصلگی، تحریک پذیری، فراموشی، خستگی غیرطبیعی، کاهش مقاومت فردی و عفونت مکرر، سردرد، تمرکز پایین، اختلال حافظه و کاهش قدرت حل مسائل داشته باشد (بد و مورفی2004). به طور کل، همه استرس را تجربه می کنند اما خطر استرس بالا در زنانی که از همسرخود جدا شده اند به دلیل ماهیت زندگی آنها بیشتر است، زیرا آنها نیازدارند تا خودشان را با محیط زندگی وقف دهند که این امر خود نیازمند رعایت هنجارها و مدیریت روابط اجتماعی جدید می باشد. آنها همچنین باید با نیازهای خانواده، محیط، دوستان و دیگر گروه ها که در بیشتر موارد تحت تأثیر خانواده و فرهنگی است که به آن تعلق دارند، مواجه شوند (تقوی، رمضانی، خاتونی و منجمد، 2007). مطالعات نشان می دهد که زنانی که طلاق گرفته اند، بسیاری از عوامل استرس زا را تجربه می کنند. زندگی زنان مطلقه به عنوان یکی از پر استرس ترین محیط ها در نظر گرفته می شود زیرا موقعیت های دشواری در زندگی این زنان وجود دارد. استرس می تواند منجر به بیماری های روحی و جسمی، اختلال عملکرد و تصمیم گیری و در نهایت کاهش سلامت روانی زنان مطلقه باشد. بنابراین، در 2006، اسدی، نخعی، نجفی و فاضل (2007) در تحقیقات خود یافته اند که مشکلات روانشناختی بیشتر در میان زنان مطلقه شایع است. مطالعات نشان می دهد که شیوع و شدت مشکلات روحی و جسمی در زنان مطلقه نسبت به جمعیت مسن بیشتر افزایش یافته است.بر اساس گزارش های انستیتوی ملی سلامت روان،نتایج مطالعات اخیر در مؤسسه علوم سلامت ولفسون لندن نشان می دهد که 59% از زنان مطلقه از افسردگی، اضطراب و دیگر اختلالات رنج می برند. مشاوران مؤسسه نام برده گزارش داده اند که میزان افزایش مراجعه برای درخواست مشاوره در زنان مطلقه از 2.4 درصد در سال 1995 به 9.7 درصد در سال 2000 رسیده است (سازمان سلامت جهانی 2005). در تحقیقات ابراهیمیان (2004) که روی 113 مورد زن مطلقه انجام شده است، نشان داده شده است که 57.5% از زنان مطلقه از انواع بیماری های افسردگی رنج می برند. در بررسی استرس و پیامدهای آن، در استراتژی های مقابله با استرس، روش پاسخگویی به استرس در واقع از پرداختن به ماهیت خود استرس بسیار مهم تر است. کاربردی ترین روش به کار رفته در مقابله با استرس، آن است که به واسطه آن این زنان کمترین آسیب را ببینید. مهارت های مقابله با استرس مفهوم جامعی دارد و شامل مؤلفه های شناختی- رفتاری می باشد. به طور کلی، استراتژی های شناختی-رفتاری مقابله با استرس تأثیرگذارترین روش برای کاهش استرس می باشد. تمرین های مدیریت استرس شامل: آرامش یوگا، آرامش عضلانی پیشرفته، تمرینات تنفسی مدیتیشن و تصویر سازی های ذهنی می شود. مطالعات بسیار زیادی درباره تأثیرگذاری آموزش مدیریت استرس روی اضطراب، افسردگی و میزان استرس انجام شده است. به طوری که محرابی، فتحی، دوازده امامی و رجبی (2009) در مطالعات خود تأثیرگذاری این رویکرد را روی مشکلات احساسی بیماران دیابتی بررسی کرده اند و دریافتند که آموزش مدیریت استرس می تواند به عنوان درمان جامع دیابت مفید واقع شود. تحقیقات نشان می دهد که مدیریت استرس با کاهش افسردگی و علائم اضطراب همراه است. کنگ،چویی و ریو (2009) نیز در مطالعات خود تحت عنوان " تأثیرگذاری برنامه مقابله با استرس بر اساس تمرکز ذهنی بر روی استرس، اضطراب و افسردگی آزموده شده روی زنان مطلقه در کره" نشان می دهد که رویکرد بالا می تواند در کاهش استرس و اضطراب زنان مطلقه تأثیرگذار است. تأثیرگذاری آموزش مدیریت استرس روی سلامت روان زنان مطلقه بررسی شده است؛ نتایج نشان داده اند که آموزش مدیریت استرس می تواند به بهبود سلامت روانی بیانجامد. با درنظر گرفتن استفاده وسیع از برنامه آموزش مدیریت استرس برای مشکلات احساسی و بیماری های متفاوت و نیز میزان پایین سلامت روانی در زنان مطلقه، تحقیقات انجام شده روی این گروه شکل گرفته است. بنابراین، محققان تصمیم گرفته اند که بررسی تأثیرگذاری برنامه آموزش مدیریت استرس روی سلامت روانی زنان مطلقه در شهر درگز در سال 2011 را مورد بررسی و مطالعه قرار بدهند.