محرک‌های مدرن بهره‌وری

چکیده

واژه‌های کلیدی

1.مقدمه

2.مروری بر منابع مرتبط

2.1.اثرات بهره‌وری ICT

2.2.اثرات بهره‌وری R&D

2.3.اثرات ترکیبی بهره‌وری ICT و R&D

3.محیط تجربی

3.1.چارچوب تحلیلی

3.2.پدید آوردن دانش خارجی

3.3.موضوعات اقتصاد سنجی

4.توصیف داده

4.1.منابع و روش‌شناسی داده

4.2.تحلیل توصیفی

جدول 1: رشد TFP و سرمایه فن‌آوری پیشرفته، 190-2003 (درصد میانگین سالانه تغییر).

5.نتایج اقتصاد سنجی

5.1.چارچوب اقتصاد بسته (مدل 1)

جدول 2: برآورد سرریزهای بهره‌وری اقتصاد بسته

5.2.سرریزهای دانش مرتبط به ICT: چارچوب اقتصاد بسته (مدل 2)

جدول 3 : برآورد سرریزهای بهره‌وری در اقتصاد بسته: دانش مرتبط با ICT

5.3.سرریزهای دانش مرتبط با ICT: چارچوب اقتصاد باز (مدل 3)

جدول 4: برآرود سرریز‌های بهره‌وری در اقتصاد آزاد

6.بحث و نتیجه‌گیری

ضمیمه A. منابع اطلاعاتی و روش‌ها

در این مقاله نقش سرریز فن‌آوری در رشد بهره‌وری کشورهای OEDC بررسی می‌شود که به دنبال سرمایه‌گذاری در فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و تحقیق و توسعه (R&D) هستند. در می‌یابیم که در بلندمدت هر دو شکل سرمایه گذاری در فن‌آوری‌های پیشرفته (ICT و R&D) بر بهره‌وری کل عوامل (TFP) اثرگذار هستند: اثرگذاری مورد اول ناشی از دانش خارجی مربوط به استفاده از سرمایه ICT است، و مورد دوم ناشی از سرریز دانش تولید شده به واسطه تحقیقات انجام شده برای تولید اقلام ICT است. این کشفیات برای کنترل نفوذ صادرات اقلام ICT و R&D بنیادین تعیین کننده هستند. شواهد ما نشان می‌دهند که: (i) سرمایه‌گذاری در ICT مزایای بهره‌وری مشخصی به دنبال دارد، (ii) تولید داخلی اقلام ICT منبع سرریزهای مهم دانش است، و (iii) در مورد مزایای TFP تخصص اندک در صنعت فن‌آوری اطلاعات با آزادی تجارت در کشور یعنی واردات اقلام ICT قابل جبران نیست. این نتایج به توضیح روند تخصص در تکنولوژی پیشرفته و تجارت بین الملل کمک می‌کنند.

نقش سرریزها به عنوان منبع مزایای بهره‌وری، و نو‌آوری به عنوان عامل قادرکننده، در مقالات مرتبط به درستی ثابت شده است. بازده‌ی نوآوری تولید دانش فنی است، و در تحقیقات بعدی از این بازده به عنوان داده استفاده می‌شود. با فرض ماهیت بی رقیب بودن و غیر قابل استثنا بودن آن، دانش در طول زمان و مکان از طریق کانال‌های مختلف (تجارت، حق امتیاز، افراد، غیره) سرریز می‌شود، که ثمره‌ آن بهره‌وری است که در مجاورت فنی، جغرافیایی یا تجاری بین مبتکران و دریافت‌کنندگان نسبی است. این دانش‌های خارجی در هر سطح فعالیت اقتصادی نمایان می‌شوند، مثلا میان شرکت‌ها، صنایع، مناطق و کشورها (کلر 2004). امروزه در این‌باره بحث می‌شود که سرمایه‌گذاری‌های تکنولوژیکی پیشرفته بازده اضافه تولید می‌کنند (R&D، سرمایه انسانی، دارایی غیر مشهود، غیره) و مکانیزم‌هایی ایجاد می‌کنند که انتشار دانش بنیادی را ارتقا می‌دهند. توجه به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مشهود نظیر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) هم به عنوان منبع سرریز‌ بهره‌وری یا وسیله‌ای برای انتشار دانش رو به فزونی است. در این مقاله با نگاه به دو کانالی که از طریق آنها پیشرفت در فن‌آوری‌های جدید دیجیتالی ممکن است مجموع بهره‌وری عامل کلی (TFP) را افزایش دهد، به این مبحث پرداخته می‌شود. نخست آنکه ICT موجب می‌شود شرکت‌ها ارتباط بهتری داشته باشند، اطلاعات را بهتر مدیریت (و تبادل) کنند و به دانش فنی خارجی بیشتری دسترسی داشته باشند. پس ممکن است سرمایه ICT بیشتر از سرمایه‌های متعلق به کاربران مستقیم بازده اجتماعی داشته باشد، و این در بهره‌وری کل به صورت سرریز مثبت منعکس می‌شود. دوم آنکه ICT سبب می‌شود شرکت‌ها حجم زیادی دانش مبتنی بر R&D تولید کنند که شاید از سرحد مرزهای صنعتی فراتر باشند. با این حال به خاطر آزادی بین‌المللی، بهره‌های TFP نیز ناشی از R&D توسعه یافته در خارج هستند که توسط شرکت‌های داخلی وارد کننده اقلام ICT جذب می‌شوند. ICT یکی از نیروهای اصلی پشت تجدید فعالیت رشد بهره‌وری نیروی کار است که اغلب کشورهای غربی از دهه 1990 آن را تجربه کرده‌اند. سرعت رشد بازده در هر ساعت کار را می‌توان با افزایش عمقی سرمایه ICT و رشد TFP در صنایع تولید ICT تفسیر نمود (یورگنسون 2005). با این حال معلوم نیست که آیا (و چگونه) فن‌آوری‌های دیجیتالی جدید در سطح کشوری منبع سرریزهای بهره‌وری هستند یا خیر. این به خاطر فقدان غیر قابل اغماض منابع است و بالعکس شواهد محکمی در خصوص اثرات بهره‌وری ICT در سطح شرکت، و سرریزهای R&D حتی در سطوح بالاتر جمع‌آوری داده‌ها وجود دارد. توضیح احتمالی درباره شکاف بین نتایج منابع ICT این است که اکثر کارها پیش از اینکه منافع بهر‌ه‌وری ناشی از سرمایه‌گذاری ICT در آمار کل بیایند، گذشت زمان طولانی را به حساب نمی‌آورند، که معمولا در فن‌آوری‌های همه منظوره رخ می‌دهد (جوانویچ و روسو 2005). از این جنبه، شاید در نظر گرفتن روند بلندمدت روابط بین ICT و TFP برای درک اینکه آیا این دارایی‌ها منبع سرریز هستند و تعیین کانال‌های اصلی انتقال، مفید باشد. موضوع مهم دیگر این است که آیا سرریز حاصل از سرمایه ICT (دریافت‌ها) همراه با R&D در زمینه‌های فنی مربوطه به وجود می‌آید یا خیر. با این حال شناخت تاثیر این دو عامل کاری بحث انگیز است. از سوی دیگر تحقیقات سبب ارتقا کارآیی بخش تولید ICT می‌شوند، و قیمت محصولات دیجیتال را پایین آورده و برای تمام خریداران چنین کالاهایی مزایایی همراه دارد. این نشان دهنده سرریز پولی است و لزوما دلیل بر این نیست که کاربران ICT از اثرات جانبی دانش مبتنی بر R&D منفعت حاصل می‌کنند. نوع دوم اثرات جانبی هنگام تحقق می‌یابد که شرکت‌ها از دانش مربوط به ICT برای توسعه کانالهای جدید یا فرآیند‌های تولید بهره‌برداری می‌کنند، و بنابراین سطح بهره‌وری خود را افزایش می‌دهند. از سوی دیگر با حصول سود مازاد، شاید سرمایه‌گذاری ICT اثر سرریزی بر TFP داشته باشد، و این با آنچه که از اجرای R&D برای توسعه فن‌آوری‌های جدید دیجیتال ناشی می‌شود، فرق دارد. تا کنون تنها تعداد انگشت‌شماری از مقالات ماهیت منابع بهر‌وری حاصل از سرمایه‌گذاری‌های ICT و R&D، فعل و انفعال احتمالی آنها و ریسکی که شاید چنین اثراتی داشته باشند، را در نظر گرفته‌اند. برای تعیین اینکه آیا استفاده از سرمایه ICT با سود مازاد همراه است، باید بر اصل دانش توسعه یافته در محصولات ICT چه در خانه یا در خارج از خانه نظارت کرد. در این مقاله با دنبال کردن هدف دوگانه تحقیقاتی به این موضوع می‌پردازیم. هدف ابتدا تشخیص این موضوع است که آیا سرمایه ICT سرریز بهره‌وری کل تولید می‌کند یا این عامل اثر دانش مبتنی بر R&D را همراه با تولید ICT را از بین می‌برد. ضمنا این موضوع را زیر سوال می‌برد که آیا تجارت اقلام ICT معبر موثر دانش توسعه یافته در زمینه‌های مربوط است، به طوریکه یک کشور بتواند با وارد کردن این محصولات کمبود تخصص در این زمینه را جبران کند. بدین منظور ما چارچوب تجربی ایجاد کردیم تا منابع درباره سرریز بهره‌وری از ICT و R&D را در هم آمیزیم و با روش رگرسیون (یکپارچه‌سازی) بلند مدت در گروه کشورهای OECD آن را ارزیابی کنیم. به عنوان گام اول، انعطاف پذیری بهره‌وری کل در هر دو فرم سرمایه‌گذاری تکنولوژیک (ICT و R&D) درون یک نظام اقتصاد بسته ارزیابی می‌شود. سپس منابع صنعتی سرریزهای درون کشوری همراه با R&D را بررسی می‌کنیم، و بر دانش تولید شده به واسطه صنعت تولید ICT تمرکز می‌کنیم. در آخر چارچوب اقتصاد آزاد را تحلیل می‌کنیم تا سررریزهای مربوط به تجارت بین‌المللی اقلام ICT را ردیابی کنیم. این تحقیق با منابع مختلف مشارکت دارد و دیدگاه‌های جدیدی در سرریزهای بهره‌وری در استفاده از دارایی‌های ICT، و هم‌چنین اثرات جانبی دانش (غیر مالی) حاصل از تولید اقلام ICT معرفی می‌کند. هم‌چنین درک الگوهای تخصصی تکنولوژی برتر و تجارت بین الملل در منطقه OECD را افزایش می‌دهد. شواهد ما نشان می‌دهند که سرمایه‌گذاری در سرمایه ICT مزیت بهره‌وری همراه دارد که به R&D اجرا شده در حوزه‌های تجهیزات الکترونیکی و ارتباطی مرتبط نیست. با این حال در مورد مزایای بهره‌وری بعید است که استفاده گسترده از ICT کمبود تخصص در زمینه تولیدات ICT را جبران کند. در سطح گسترده اقتصادی، دانش توسعه یافته در حوزه ICT ناشی از کارهای تحقیقاتی در مورد شرکت‌های داخلی، سرریزهای TFP را حاصل می‌دهند، در حالیکه دانش خارجی به سادگی از طریق واردات اقلام ICT یا اجزا میکرو الکترونیک قابل جذب نیستند. عکس این مطلب در مورد صنایع تولیدی غیر ICT اتفاق می‌افتد که در آن تجارت معبری مناسب برای انتقال دانش است. این یافته‌ها کمک می‌کنند تا گرایش تحقیقات جهانی به تمرکز بر بخش‌های تکنولوژی برتر (ICT) را توجیه کنیم. ساختار این مقاله به این صورت است. در بخش 2 سوابق تجربی مطرح می‌شوند. در بخش 3 چارچوب تحلیلی تعریف می‌شود و برخی موضوعات اقتصاد سنجی مطرح می‌شوند. در بخش 4 شرح داده‌ها و آمار مختصر ارایه می‌شوند. نتایج اقتصاد سنجی در بخش 5 ارایه می‌شوند. بخش 6 به یافته‌ها و نتایج اختصاص دارد.