مدل کسب و کار پایدار برای مبارزه با زباله های مواد غذایی

چکیده

کلمات کلیدی

1.مقدمه

2. ابزارها و روش

2.1. مطالعه موردی Fruta Feia

2.2. مدل کسب و کار سه لایه کاناوس

2.3. ارزیابی اقتصادی و ارزیابی سرمایه گذاری در پروژه

2.4. ارزیابی محیطی - ارزیابی چرخه عمر

2.5. ارزیابی اجتماعی - ارزیابی چرخه عمر اجتماعی

2.6. بازده اجتماعی سرمایه گذاری

3. کاربرد روش ها و نتایج اصلی

3.1. مدل کسب و کار سه لایه

شکل 1. لایه اقتصادی مدل کسب و کار کاناواس 

شکل 2. لایه محیطی مدل کسب و کار کاناواس

شکل 3. لایه اجتماعی مدل کسب و کار کاناواس

3.2. ارزیابی اقتصادی

جدول 1. تجزیه و تحلیل ارزیابی سرمایه گذاری به پروژه Fruta Feia. 

جدول 2. ساختار هزینه Fruta Feia

3.3. ارزیابی محیط زیست

شکل 4. شبکه منابع اصلی و تأثیرات نسبی آن در چرخه عمر.

جدول 3 ارزیابی تاثیر پروژه برای یک سال و یک منطقه.

3.4. ارزیابی چرخه عمر

جدول .5 تعریف ذینفع کلیدی روش SROI.

3.5. بازده اجتماعی سرمایه گذاری 

جدول 6. ورودی های پروژه (روش SROI).

جدول .7 مزایای پروژه (روش SROI).

جدول 8: تعیین مزایای هر ذینفع

جدول 9. شاخص SROI برای نقاط تحویل مختلف.

جدول 10. ارزش فعلی خالص با استفاده از روش SROI برای نقاط مختلف تحویل.

4. بحث و عوامل موفقیت کلیدی

5. نتیجه گیری 

شکل 1 الف. نمونه ای از گلابی "زشت" با نقص در پوست.

شکل 2 الف. نمونه هایی از کدوهای بدشکل؛1- تولید، 2 محصولات تجاری کانال های معمولی؛ 3 محصول "زشت"

شکل 3 الف. نمونه هایی از گوجه فرنگی معیوب از نظر رنگ، اندازه و تعداد در یک دسته. 1 تولید؛ 2 محصولات محصولات تجاری کانال های معمولی؛ 3 محصول "زشت"؛ 4 شاخص برای انتخاب محصولات با ابعاد خوب برای کانال های معمولی.

ضمیمه B. شاخص های S-LCA مورد توجه در این مطالعه

جدول ب 1. شاخص های S-LCA در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت.

ضمیمه C. ارزش فعلی تجمعی ورودی ها و مزایای استفاده شده در روش SROI

جدول C. ارزش فعلی تجمعی ورودی ها و مزایای استفاده شده در روش SROI

زباله های مواد غذایی در کشورهای پیشرفته مشکل عمده ای هستند و بر طبق آخرین مطالعات، یک سوم از مواد غذایی تولید شده در سراسر جهان به زباله تبدیل می شود. این مشکل در سراسر جریان ارزش غذایی رخ می دهد و پیامدهای اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی به دنبال دارد. این مطالعه بر روی یک راه حل توسعه یافته در پرتغال برای نوع خاصی از زباله، سبزیجات و میوه های دور انداخته شده توسط کشاورزان با توجه به دلایل زیبایی شناختی متمرکز شده است. با وجود داشتن کیفیت مشابه، بدلیل اینکه ظاهر آنها در شرایط مطلوب و مورد نیاز خرده فروشان اصلی نیست، بنابراین این مواد غذایی، تجاری و قابل مصرف نیستند. پروژه توسعه یافته برای مقابله با این مشکل، یک شرکت غیر انتفاعی بنام Fruta Feia (میوه های زشت/ ظاهر معیوب) است که این نوع از محصولات را که کشاورزان نمی توانند از طریق کانال های معمولی به فروش برساند، تجاری می کند. طرح شرکت Fruta Feia در منطقه لیسبون با موفقیت آزمایش شده است و اکنون در منطقه پورتو تکرار شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی پایداری این پروژه و مدل کسب و کار آن در سه زمینه پایدار- اقتصادی، محیط زیست و اجتماعی انجام شده است. برای این منظور، ارزیابی چرخه عمر، ارزیابی سرمایه گذاری، ارزیابی چرخه عمر اجتماعی و بازده اجتماعی در روش های سرمایه گذاری و با هدف بحث در مورد عوامل موفقیت کلیدی پروژه Fruta Feia نمورد مقایسه و استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نه تنها پایداری پروژه، بلکه همچنین مناسب بودن روش ها، برای ارزیابی پایداری یک مدل تجاری مهم است.

حدود یک سوم از مواد غذایی تولید شده در جهان هر سال هدر می رود. به گفته سازمان غذا و کشاورزی (FAO) کشورهای توسعه یافته هر سال بیش از 1.3 هزار میلیون تن غذا را هدر می دهند که برای تغذیه 795 میلیون نفر که در سراسر جهان گرسنه هستند، کافی است (گوستاواسون، 2011). مقیاس مشکل با توجه به اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن افزایش می یابد. در حقیقت، این زباله نه تنها غیر اخلاقی است، بلکه عواقب محیطی و اقتصادی نیز در پی دارد: آن شامل استفاده غیر ضروری از منابع در تولید آن است؛ اگر مواد غذایی کمتری هدر برود، منابع غذایی کمتری برای تولید مواد غذایی که مصرف نمی شود، مورد نیاز خواهد شد (تیبرگ و تونجس، 2016) علاوه بر این، بسته به سیستم مدیریت زباله، زباله های مواد غذایی ممکن است به دفن زباله ها منتقل شوند که در پی آن، چنین زباله هایی به متان، یک گاز گلخانه ای با پتانسیل گرم کردن کره زمین 25 برابر دی اکسیدکربن در یک مقیاس 100 ساله تبدیل می شود. از لحاظ اقتصادی، زباله های مواد غذایی تأثیر مستقیم و منفی بر درآمد کشاورزان و مصرف کنندگان دارد. بهبود بهره وری زنجیره تأمین می تواند هزینه های غذایی را کاهش دهد، امنیت غذایی را به مصرف کنندگان افزایش دهد و فرصت هایی برای زمینه های تجاری جدید ایجاد کند (پاپارپیروپولو و همکاران، 2014). از دیدگاه اخلاقی، کیساتیلو و همکاران (2016) بر پارادوکس کالری بیش از حد روزانه در کشورهایی نظیر ایتالیا، لهستان، پرتغال و لیتوانی تأکید کردند در حالیکه در زمان مشابه، سهم قابل توجهی از جمعیت زندگی کننده در شرایط فقر وجود دارد. پارفیت و همکاران (2010) اشاره کردند که زباله یا انحراف غذایی مصرف انسان به عنوان غیر اخلاقی دیده می شود. زباله مواد غذايي بنابراین مشكل خط پایین سه گانه است که بر "مردم، سياره و سود" تأثير مي گذارد (الکینگستون، 1997). یک مطالعه جامع انجام شده توسط پاپارپیروپولو و همکاران (2014)، زنجیره تأمین مواد غذایی را برای درک علل زباله های مواد غذایی، اثرات زیست محیطی، مالی و اجتماعی تعریف کرد و پذیرش یک روش پایدار تولید و مصرف و کاهش مواد غذایی مازاد و زباله در سراسر زنجیره تامین مواد غذایی جهانی را پیشنهاد کرد. تیبرگ و تونجس (2016) عوامل اصلی هدر رفتن مواد غذایی و ایجاد مواد زائد را به عنوان محدودیت های زیربنایی، عوامل آب و هوایی و محیطی، کیفیت، زیبایی شناسی و ایمنی و تصمیمات مصرف کننده و کسب و کار شناسایی می کنند. دو علت اخیر از زباله های مواد غذایی بهم ارتباط دارند، زیرا ترجیح برای میوه ها و سبزی های "کامل" سبب شده است مصرف کنندگان و شرکت های تجاری برای حذف مواد غیر استاندارد از زنجیره تأمین تلاش کنند، هرچند که مواد غذایی برای مصرف انسان مناسب هستند. چنین ترجیحی منجر به هدر رفتن حدود 30 درصد از تولیدات کشاورزان می شود. گوستاواسون و همکاران (2011) یک گزارش از FAO منتشر کردند که بیان می کرد ایجاد زباله های قابل توجه از مواد غذایی در اوایل زنجیره تأمین مواد غذایی روی می دهد و استانداردهای کیفیت ظاهر را به عنوان یک علت مشخص می کند. در مناطق صنعتی، یعنی اروپا و آمریکای شمالی، مرحله تولید محصولات کشاورزی، مرحله غالب زیان در گروه محصولات میوه و سبزی است. این زیان ها عمدتأ به دلیل درجه بندی بعد از برداشت توسط خرده فروشان است که در آن به ویژه سوپر مارکت ها، به دلیل استانداردهای دقیق کیفیت مربوط به وزن، شکل و ظاهر، بضی از مواد غذایی را از نظر درجه بندی مواد غذایی خارج می سازند. استانداردهای کیفیت و زیبایی در کشورهای پیشرفته که استانداردهای زندگی بالایی دارند، بیشتر است. تي و همکاران (2014) گزارش دادند که سرانه مواد غذایی در کشورهای توسعه یافته 107 کیلوگرم در سال است، در حالیکه در کشورهای در حال توسعه تقریبأ نصف یعنی 56 کیلوگرم در سال است. ویلرسینو همکاران (2015) همچنین ترجیحات مصرف کننده و استانداردهای کیفیت را در کشورهای اروپایی به عنوان علت زباله های غذایی در سطح تولید کنندگان شناسایی کردند. در حقیقت، اتحادیه اروپا به منظور جلوگیری از این مشکل (مقررات کمیسیون (EC) شماره 1221/2008) تعداد محصولات با استانداردهای زیبایی شناسی را از 24 به 10 در سال 2008 کاهش داد. با این حال، توزیع کنندگان اصلی همچنان خواستار استانداردهای زیبایی شناسی بالا از تأمین کنندگان خود هستند. اگر چه این استانداردها اغلب به عنوان مسئول زیان های عمده اشاره می شوند، با این حال مطالعات کمی در این مورد وجود دارد. ADEME (2016) یک مطالعه بر روی زباله های مواد غذایی در هر مرحله از زنجیره ارزش را توسعه داد و 32 درصد از زباله ها را در تولید اولیه اندازه گیری کرد. برکممپ و نینیچ (2015) یافته هایی از مصاحبه ها با تولید کنندگان مینستوتا را منتشر کردند که مشکلات استانداردهای صنعت در مورد زیبایی شناسی و کمیت مشکل در نظر تولید کننده را شناسایی می کرد. با توجه به مفاهیمی که زباله های مواد غذایی در سه رکن پایداری دارد، مدل های کسب و کار پایدار می توانند پاسخی برای کاهش مشکل ارائه دهند. یک مدل کسب و کار پایدار به دنبال یک اقتصاد پایدار، تشویق به کم کردن مصرف و به حداکثر رساندن سود اجتماعی و محیطی، به جای اولویت بندی رشد اقتصادی می کند (بوکن و همکاران، 2014). بوونز و همکاران (2013) بیان کردند که تغییرات بنیادی مورد نیاز است و گزاره های ارزش باید در دسته های غیر از صرفأ اقتصادی تعریف شوند. توسعه پایدار به تازگی شیوه سازمان ها را برای تغییر ارزش افزوده، سیاست ها و شیوه ها ارتقاء داده است و ماتوس و سیلوستره (2013) در این مورد تاکید کردند که "نیاز به عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی ضمن رفع نیازهای نسل های آینده وجود دارد ". مقیاس زباله های مواد غذایی نشان می دهد که تجارت به طور معمول دیگر نمی تواند بعنوان یک گزینه مطرح باشد. گرچه اکثر مطالعات در زمینه مدیریت ضایعات و زباله های خانگی متمرکز شده است، با این حال برخی از پیشنهادات و توصیه ها در ادبیات مربوط به روند هایی پیدا شده است که برای تولید و مصرف مواد غذایی پایدار دنبال می شود. پارفیت و همکاران (2010) انتظارات بالای مصرف کنندگان از استانداردهای زیبایی شناسی مواد غذایی و قطع ارتباط آنها با تولیدکنندگان را به عنوان جنبه هایی برای مقابله با آن شناسایی کرد. سیساتیلو و همکاران (2016) یک بررسی ادبی را در مورد راهکارهای اصلی پیگیری را ارائه کردند که در آن ایجاد بازار برای محصولات غیر استاندارد و فروش مستقیم به مصرف کنندگان بیشتر بیان شده است. موراد (2016) چندین راه حل برای زباله های مواد غذایی را در زمینه پیشگیری، بازیابی و بازیافت، راه حل های رقابتی و نتیجه گیری در مورد اهمیت پیشگیری به عنوان پایدارترین آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. در راستای این استراتژی ها، یک پروژه توسعه یافته در پرتغال، با زباله های مواد غذایی از سال 2014 با اضافه کردن ارزش به میوه های خوراکی و سبزیجات که از زنجیره های عرضه متعارف با توجه به استانداردهای زیبایی شناخته می شود، مبارزه کرد. با یک مدل کسب و کار پایدار، یک کارآفرین برای خرید میوه و سبزیجات "زشت " از کشاورزان محلی و فروش مستقیم آنها به مصرف کنندگان ایجاد شد. این مدل با موفقیت آزمایش و در شهر لیسبون تکرار شد که یک تولید و مصرف پایدار را در سه پایه پایدار ایجاد کرد. این مطالعه اثر اقتصادی، محیطی و اجتماعی این پروژه را به نام Fruta Feia (میوه های زشت) و عوامل موفقیت این مطالعه مورد بحث را تحلیل می کند. بخش اول این مقاله، طرح و مدل کسب و کار را با استفاده از مدل کسب و کار سه لایه کانواس (TLBMC) ارائه می کند. پایداری اقتصادی پس از آن با هزینه چرخه عمر محصول (LCC) و حاشیه سود و با ارزشیابی سرمایه گذاری در پروژه ارزیابی می شود. به موازات، ارزیابی محیطی برای هر یک از محصولات "زشت" با استفاده از روش ارزیابی چرخه عمر (LCA) ارائه شده است. تأثیر اجتماعی این پروژه با تجزیه و تحلیل این پروژه از طریق روش ارزیابی چرخه عمر اجتماعی (S-LCA) نشان داده شده است. در نهایت، این پروژه از طریق روش بازپرداخت اجتماعی سرمایه (SROI)، که شامل سه بعد تجزیه و تحلیل با کسب درآمد از ارزش اقتصادی، محیطی و اجتماعی ایجاد شده است، ارزیابی می شود. با این تجزیه و تحلیل، برخی از نتیجه گیری ها در مورد عوامل کلیدی که در موفقیت و رشد پروژه کمک کرده اند، همراه با پتانسیل این نوع پروژه ها برای کاهش زباله های مواد غذایی در مقیاس معنی دار حاصل شده است. این رویکرد با روش های متداول نیز یک تحلیل مقایسه ای را در مورد مزایا و معایب هر یک از روش ها در ارزیابی پایداری مدل های کسب و کار جدید ارائه می دهد.