تأثیرات استفاده از روش طوفان مغزی بر دست‌یافته‌های آکادمیک دانش‌آموزان در رده پنجم مدارس ابتدایی تهران

چکیده

کلمات کلیدی

مقدمه

جدول 1- پیش‌آزمون و پس‌آزمون بر روی گروه کنترل

جدول 2: مقایسه امتیازات دست‌یابی آموزشی گروه‌های کنترلی و آزمایش در پیش و پس از آزمون

جدول 3: نتایج آزمون t برای مقایسه میانه‌های دست‌یابی آموزشی گروه‌های کنترل و آزمایشی در پیش‌آزمون و پس‌آزمون

بحث و نتیجه‌گیری

هدف این پژوهش بررسی تأثیر روش آموزش طوفان مغزی بر یادگیری آموزشی دانش‌آموزان رده پنجم در مدارس منطقه 7 شهر تهران در ایران، در سال تحصیلی 2010-2011 است. برای انجام این کار، 60 دانش‌آموز از طریق روش نمونه‌برداری خوشه انتخاب شدند، و سپس یک کلاس (n=30) در برابر متغیر مستقل (روش طوفان مغزی) قرار گرفت درحالی‌که کلاس دیگر (n=30) از طریق روش سنتی سخنرانی مدیریت شد. ابتدا، پژوهشگر یک پیش‌آزمون بر روی هر دو گروه انجام داد. پس‌ازآن متغیر مستقل به مدت 10 جلسه به کار گرفته شد که پس‌ازآن محقق دوباره آزمون را برگزار کرد. برای آزمودن فرضیات پژوهش، از یک تست t استفاده شد. نتیجه حاکی از تأثیرگذار بودن روش طوفان مغزی داشته و تفاضل میانه بین هر دو گروه کمتر از 0.001 بود. نتایج نشان دادن که استفاده از روش طوفان مغزی تأثیر مثبتی بر دست‌یافته‌های آموزشی دانش‌آموزان داشته است.

آموزش تنها راه برای انسان است تا درک پیدا کند و جامعه به ایدئال‌های مطلوبش برسد. در چند دهه اخیر، بیشتر کشورهای دنیا نگرانی‌هایی در این مورد داشته‌اند که سیستم آموزش آن‌ها به‌اندازه کافی نتوانسته در شهروندان دانش و مهارت‌های موردنیاز برای زندگی موفق را در دنیای مدرن و پیچیده امروز فراهم کند. امروزه، برای مواجهه با پیشرفت‌های عجیب هزاره سوم، دانش‌آموزان باید مهارت‌های تفکر خلاق و بحرانی خود را به‌صورتی بهبود دهند که بتوانند تصمیمات مناسبی بگیرند و مشکلات پیچیده جوامع خود را حل کنند. مهم‌ترین سازمانی که می‌تواند راه را برای ظهور ایده‌های خلاق و یادگیری پایدار فراهم کند، سیستم آموزشی است (آقازاده، 1384). آموزش رفتاری متقابل بین دانش‌آموز و معلم است، که بر اساس طرحی نظام‌مند و هدفمند ارائه‌شده و معلم تغییرات مطلوب را در رفتار دانش‌آموزان ایجاد می‌کند (شعبانی،1384). هدف استفاده از روش‌های آموزشی متعدد در شرایط مختلف به وجود آورند یادگیری در دانش‌آموزان است(صفوی،1384). طوفان مغزی متشکل از پیاده‌سازی روشی از جمع‌آوری در کنار هم‌گروهی است که تلاش می‌کنند تا راه‌حلی برای یک مشکل با ایجاد مخزنی از ایده‌هایی فراهم کنند که در همان جلسه مطرح‌شده‌اند. این نوع جمع‌آوری کاملاً جدید نیست؛ روش مشابهی در هند کشف‌شده است، که توسط معلمان هندی‌ای استفاده می‌شود که با گروه‌های مذهبی کار می‌کنند و این روش به مدت بیش از 400 سال است که استفاده می‌شود. هیچ بحثی در این جلسات وجود ندارد. روش طوفان مغزی در سال 1938 درزمانی پایه‌گذاری شد که الکس اوسبورن جستجوی ایده‌ها را سازمان‌دهی کرد (حریر فروش و صادقی،1389). نشست طوفان مغزی قوانینی دارد که به‌صورت راهنما برای دانش خدمت گذاری می‌کنند و اصلاً محدود نیستند. معلمان باید به‌وضوح این قوانین را برای یادگیرنده‌ها توضیح دهند. بعد از یادگیری قوانین، یادگیرنده‌ها نباید خودسانسوری و وسواس داشته باشند. خودسانسوری آن‌ها در این جلسات آسیب نمی‌بیند (آقازاده، 1384). این قوانین به شرح زیر هستند: 1. ممانعت از انتقاد: درحالی‌که کسی ایده خود را مطرح می‌کند، هیچ‌یک از اعضا نیابد ایده ارائه‌شده توسط دیگران را موردانتقاد قرار دهد، حتی اگر کاملاً هم پوچ باشد. در انتهای جلسه، نظرات در مورد ایده‌های مختلف بررسی خواهند شد. 2. پرواز دادن آرزوها: این بدین معناست که در طول نشست، اعضا باید همه محدودیت‌های تفکری را کنار بگذارند. در حقیقت برای تفکر خلاق، فرد باید از منطق عادی و خطوط قرمز معمول استفاده کند. 3. بر کمیت تمرکز کنید:هرچقدر تعداد ایده‌ها بیشتر باشد، رده‌بندی آن‌ها ساده‌تر می‌شود. 4. مستندسازی هر ایده، هرچند پیش‌پاافتاده، باید ثبت شود و سپس به دیگران نشان داده شود تا آن را ببینند. 5. ایده‌ها را ترکیب کنید و بهبود بخشید: قبل از ارزیابی ایده‌ها، آن‌ها باید کامل شوند. با این کار، ایده‌هایی که بی‌پروا نشان داده‌شده‌اند، اصلاح و کامل می‌شوند.